Μετά από έξι μήνες ο μάγος είναι πάλι εδω, χωρίς παραμύθια, αλλά με πολλά επιμύθια. Ευχαριστώ τον ΟΤΕ, μονοπωλιακό παροχο στο νησί για τη σημαντική καθυστέρηση και τα λεφτά που μου κόστισε η αστρονομική σύνδεση των 4mbps. Στο διάστημα αυτό αποτοξινώθηκα από νταουνλοουντς, τσατ, τουητ, μπλογκιν', λάικ, σέαρ και πολλά άλλα. Ευχαριστώ όλους όσους τακτικά ρωτάτε ποτe θα ξαναγραφεί κείμενο εδω, πιστεύω πως είναι η ώρα που κρίνονται πολλά για το μικρό νησάκι και ο σεμνός διάλογος είναι ευπρόσδεκτος. Οι υπόλοιποι δυστυχώς/ευτυχώς δεν θα βρείτε βήμα εδω. Επίσης οι ανορθογραφίες θα διαγράφονται, τα γκρηκλις θα γίνονται δεκτά.
Αρτιπαρος ή Αρτέμη αρχηγέ πες τα (τα bold είναι κατά την υποκειμενική μου άποψη)
Η Αντίπαρος προσπαθεί να βρει τον βηματισμό της προς την ευημερία μέσα από μια ισορροπία με την τουριστική ανάπτυξη, κουβαλώντας όμως πολλά από τα βαρίδια του παρελθόντος.
Υπάρχει μια κομματικοποιημένη νοοτροπία καιροσκοπισμού που δεν την αφήνει να προχωρήσει μπροστά. Ταυτόχρονα παρά τα έργα του ελληνικού δημοσίου στο νησί, η Ελλάδα δείχνει αδύναμη διασπασμένη μέσα στην λαίλαπα της οικονομικής κρίσης. Με την Αντίπαρο να χάνει το στοίχημα της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας στον κυκλαδικό χάρτη.
Έχοντας προσωπικά ένα όραμα για το νησί αναζητούσα πίσω από την κοινωνική φίμωση μια ενιαία φωνή και πυξίδα κοντά στην Αντίπαρο και μακριά από την Αριστερά και την Δεξιά.
Δε θέλω η ηγεσία του τόπου να αποτελείται από μια αγέλη παπαγάλων που στα καφενεία προπαγανδίζει ψέματα.
Δε θέλω οι εκλογές στην Αντίπαρο να αναλώνονται σε ανθρώπινες συμπεριφορές αλλά σε ουσιαστικές λύσεις.
Δε θέλω μηχανισμούς προβοκάτσιας σε ένα νησάκι που νοσεί ήδη από το σύνδρομο του μικρού τόπου.
Δε θέλω να παραιτηθώ και να αφήσω τα πράγματα να πορεύονται χωρίς εμένα και να κοιτάω ανίσχυρος.
Δε θέλω τα πράγματα να τα διαμορφώνουν οι ασκημένοι στην ίντριγκα και στην έπαρση κάθε ευκαιριακής σημαίας.
Δε θέλω τις εκπτώσεις στην ποιότητα των συνδυασμών μόνο και μόνο για την κουτάλα.
Δε θέλω την δεύτερη μέρα των εκλογών οι σκεπτόμενοι άνθρωποι να ρίχνονται στο καλάθι των αχρήστων σαν στημένες λεμονόκουπες.
Δε θέλω την πελατειακή λογική ενός προσωποκεντρικού Δήμου μαριονέτα.
Δε θέλω προεκλογικούς ανταγωνισμούς, και μυστικές συνεννοήσεις να δηλητηριάζουν άλλο τη ζωή μας.
Θέλω να αποκομματικοποίησουμε τις κρισιμότερες για το μέλλον της Αντιπάρου τοπικές εκλογές...
Θέλω να είμαστε όλοι μέλη της συμπολίτευσης και να αφήσουμε μια παρακαταθήκη συνέχειας για όσους στο παρόν και το μέλλον θελήσουν να ζήσουν τα ευεργετήματα της ενότητας.
Έχουμε και λέμε: ένα ξένο μέσο φιλοξενεί καταγγελίες για βασανιστήρια στη ΓΑΔΑ. Ο υπουργός Δικαιοσύνης της χώρας, χωρίς να έχει ζητήσει τη διενέργεια ΕΔΕ ως ώφειλε και χωρίς να έχει ζητήσει την παρέμβαση της δικαιοσύνης όπως έπρεπε να κάνει, βγαίνει στη Βουλή και απαξιώνει τις καταγγελίες. Αποφαίνεται μόνος του ότι ουδέποτε έλαβαν χώρα οι βασανισμοί και εγκαλεί όσους ζητούν διερεύνηση του ζητήματος.
Λίγες ημέρες αργότερα η ιατροδικαστική έκθεση τον ξεμπροστιάζει, τόσο τον ίδιο, όσο και τα χουντικά στεγανά βασανιστών, στην αστυνομία. Η έκθεση αποφαίνεται ότι τα βασανιστήρια όντως έλαβαν χώρα. Τα εγχώρια ΜΜΕ θάβουν το θέμα, όπως το είχαν θάψει και στην αρχή. Ο υπουργός αισθανόμενος ασφάλεια από τη μιντιακή ομερτά δε ζητά συγγνώμη, δεν παραιτείται, δε ζητά καν να ξεκινήσει άμεση διερεύνηση σχετικά με το τι συμβαίνει κάτω από τη μύτη του- αν όντως είναι τόσο “αθώος”. Η κυβέρνηση το ίδιο. Ο πρωθυπουργός εκστομίζει λόγους περί...“άκρων”, δημοκρατίας και πατριωτισμού, ενόσω ανέχεται- στην καλύτερη περίπτωση- το χουντικό άκρο βασανιστών να θεριεύει μέσα στο κράτος.
Δύο δημοσιογράφοι, της δημόσιας τηλεόρασης σχολιάζουν το ζήτημα και αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν ο υπουργός να είχε καταλήξει προτού γίνει έρευνα ότι το τα βασανιστήρια ουδέποτε έλαβαν χώρα. Λίγες ώρες μετά, η εκπομπή τους έχει κοπεί από τη δημόσια τηλεόραση και οι ίδιοι μάλλον απολύονται.
Δεν είναι κάποια χώρα του Καυκάσου, από εκείνες που οι πρόεδροί τους δεν έχουν αλλάξει την τελευταία εικοσαετία, ούτε της Μ. Ανατολής ή της Αφρικής. Πρόκειται για την Ελλάδα των μνημονίων, του χρυσαυγίτικου λόγου, των χουντικών στεγανών, του “πολέμου κατά των άκρων”, που αφορά βεβαίως όλως τυχαίως μόνο την αριστερά.
Εδώ και δεκαετίες στον τύπο της χώρας χτίζεται ο αυταρχισμός, η φίμωση, η παραπληροφόρηση και η συσκότιση. Δε χρειάζονται πολλές αναλύσεις για το πώς γίνεται αυτό: αρκεί να διαβάσει κανείς για παράδειγμα τις αναλύσεις της αμερικανικής πρεσβείας σχετικά με το ρόλο που παίζουν τα ΜΜΕ στην Ελλάδα ως εργαλεία προώθησης επιχειρηματικών συμφερόντων. Αρκετοί έχουν και έχουμε μιλήσει για αυτά. Οι περισσότεροι βέβαια δεν έχουν βήμα. Ακόμα και το διαδίκτυο σε μερικές νησίδες αξιοπρέπειας πατάει, καθώς κατά τα άλλα κατακλύζεται από εκβιαστικά blogs και υπερπληροφόρηση που συνειδητά κατατείνει στη σύγχυση.
Αρκεί να θυμηθεί επίσης πόσες φορές ψήφισε τους τηλεϋπουργούς και τηλεβουλευτές, πόσες φορές θαμπώθηκε από τους επαγγελματίες “διαμορφωτές κοινής γνώμης” και από τον πολιτικώς ορθό λόγο. Και βεβαίως πού οδήγησαν οι παραπάνω τη χώρα, πόσο ανεπαρκή φάνηκαν τα δημιουργήματα της τηλεοπτικής χούντας μέσα στην κρίση, όταν η χώρα τους χρειάστηκε. Πόσο χυδαίοι φαντάζουν σήμερα οι τηλεοπτικοί παπαγάλοι.
Η κρίση στο χώρο του τύπου πριν να γίνει οικονομική ήταν δεοντολογική, δημοσιογραφική. Τόσο στο κέντρο, όσο και στην περιφέρεια. Η οικονομική κρίση επιδείνωσε ραγδαία την καρτελοποίηση του τύπου. Οι απολύσεις μη αρεστών δημοσιογράφων, οι παρεμβάσεις του επιχειρηματία ιδιοκτήτη στη δημοσιογραφική δουλειά έγιναν ακόμα εντονότερες.
Όλα αυτά είναι μάλλον γνωστά. Ωστόσο το κόψιμο της εκπομπής των Κατσίμη- Αρβανίτη αποτελεί ένα ακόμα σημείο καμπής.
Πρώτον γιατί δεν υπάρχει η παραμικρή, έστω νομικοφανής δικαιολογία. Απλά κόπηκαν γιατί δεν άρεσαν στον υπουργό, στην κυβέρνηση και στη διορισμένη από την τελευταία διοίκηση της ΕΡΤ. Ακολουθεί το κόψιμό τους, αυτό ενός δημοσιογράφου της ΕΤ3, που τόλμησε να αναφερθεί στις διαμαρτυρίες πολιτών την 26η Οκτωβρίου. Η χυδαιότητα της λογοκρισίας επιτελεί εκπαιδευτικό ρόλο. Δε θα υπάρχουν ευγένειες πλέον, δε θα γίνεται ανεκτή ούτε η παραμικρή νύξη.
Δεύτερον, γιατί δεν πρόκειται απλά για υπόθεση κομματικής λογοκρισίας αλλά συστημικής. Δεν πρέπει από εδώ και πέρα να υπάρξει η παραμικρή νησίδα άλλης άποψης. Ούτε στον παραδοσιακό έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, ούτε στο διαδίκτυο, ούτε στην τέχνη και στη διανόηση. Ισοπέδωση. Άλλοτε με απολύσεις και βία, άλλοτε με δυσφήμηση και δικαστικές εμπλοκές.
Τρίτον, γιατί γίνεται σε μια δημόσια τηλεόραση που έκανε ορισμένα θετικά βήματα τα προηγούμενα χρόνια. Τέταρτον και στη βάση των προηγουμένων, διότι ο πλήρης έλεγχος του τύπου αποτελεί ακόμα μια κρίσιμη επιλογή στην κατεύθυνση της αυταρχικοποίησης, διά του μιθριδατισμού. Συνηθίζουμε να πέφτει ξύλο σε παραστάσεις που δεν αρέσουν στους χρυσαυγίτες, να γίνονται βασανιστήρια και κανείς να μη διώκεται, να αναπτύσσεται στρατός στους δρόμους των πόλεων, να λειτουργεί επιλεκτικά η δικαιοσύνη, να μην υπάρχει δημόσιο βήμα για όποιον δε λέει αυτό που απαιτεί κάθε φορά το κατεστημένο της χώρας.
Δεν έχουμε αντιληφθεί φαίνεται ότι ο τύπος και δη ο ηλεκτρονικός αποτελεί ισχυρό όπλο στα χέρια του κατεστημένου. Ο συσχετισμός ισχύος δεν αποτυπώνεται στον τύπο, φτιάχνεται – εν πολλοίς και- διά του τύπου.
Θα μου πείτε, η άμυνα απέναντι σε όλα αυτά εξαρτάται μόνο από το ζήτημα Αρβανίτη-Κατσίμη; Όχι είναι η απάντηση. Όχι μόνο. Αλλά και από αυτό. Οι εκτροπές ποτέ δε γίνονται τόσο αιφνιδιαστικά όσο νομίζουν οι περισσότεροι. Χτίζονται σιγά - σιγά. Με μικρά, επιφανειακώς αποσπασματικά γεγονότα. Το μεγάλο χτύπημα, το καταλυτικό έρχεται σε ένα βράδυ, μετά το οποίο η ζωή σου έχει αλλάξει. Γιατί δεν είδες το νήμα που συνδέει τα επιμέρους γεγονότα.
4) O αρμόδιος υπουργός της δημοκρατικής κυβέρνησης προαναγγέλλει μηνύσεις κι αγωγές κατά του Guardian, χαρακτηρίζει το δημοσίευμα υποβολιμιαίο από τον ΣΥΡΙΖΑ, προκαταλαμβάνει ιατροδικαστικές εκθέσεις.
5) Οι ιατροδικαστικές εκθέσεις όμως τελικά λένε άλλα και ο ανακριτής προτείνει να ασκηθεί ποινική δίωξη για κακούργημα.
6) Οι παρουσιαστές πρωινής εκπομπής της δημόσιας τηλεόρασης ασκούν μετά από αυτά κριτική στον αρμόδιο υπουργό της δημοκρατικής κυβέρνησης.
Το παρακάτω κείμενο του Γιάννη Τριάντη δεν είναι πολιτικό άρθρο με πινελιές ενδοστοχασμού και φιλοσοφίας, όπως το συνηθίζει. Σχεδιάζει ανάγλυφα τη σιλουέτα ενός μεταξωτού ανθρώπου, ενός δηλαδή σιωπηλού αγίου κι αέρινου ήρωα, που έγινε ανάλαφρος από τα πολλά βάρη, στοχαστικός από την άπλετη μοναξιά, αισιόδοξος από τις στερήσεις, φιλόξενος από τους πολέμους. Το να τον επαναφέρουμε στη ζωή μας είναι πιο δύσκολο κι από την εθνική υπόθεση των καιρών. Ίσως γιατί οι άνθρωποι τσουκνίδες περισσεύουν και οι μεταξωτοί εκλείπουν.
Αφιερωμένο στους αφανείς και σεμνούς, τους γνήσια καλούς και βιωματικά καλλιεργημένους.
Το είχε πει σε μια συνέντευξή του ο αείμνηστος Νίκος Καρούζος: «Μεταξωτοί άνθρωποι». Μιλούσε για κάποιους χωρικούς που είχε συναντήσει στη Λέσβο. Αγράμματοι ήταν, αλλά σοφοί. Και, προπάντων, τρυφεροί με τους άλλους. Απαλοί, χωρίς γωνίες που κόβουν, χωρίς καχυποψία, δίχως έπαρση και επιθετική ειρωνεία που πληγώνει. Μεταξωτοί άνθρωποι...;
Μου 'μεινε αυτός ο χαρακτηρισμός. Χαράχτηκε μέσα μου. Κι από τότε ένα νέο κριτήριο λειτουργεί στις αξιολογήσεις μου για τους ανθρώπους: η συμπεριφορά και η στάση τους σε «ασήμαντα» πεδία της καθημερινότητας. Αυτά που συνήθως τα προσπερνάμε ή δεν τα παρατηρούμε, γιατί δεν μας απασχόλησαν ποτέ οι εκφάνσεις της «μεταξωτής συμπεριφοράς»...; Βέβαια οι άνθρωποι δεν συγκροτούν ως χαρακτήρες ένα συμπαγές όλον, αλλά ένα αντιφατικό σύνθεμα, στο οποίο συνυπάρχουν «μεταξωτά» στοιχεία και ακάνθινες απολήξεις. Γι' αυτό και είναι κάπως παρακινδυνευμένα τα άμεσα και οριστικά συμπεράσματα για το «είναι» των ανθρώπων...;
Παρ' όλα αυτά, προσωπικά, διακινδυνεύω την εξαγωγή συμπερασμάτων παρατηρώντας μικρές «ασήμαντες» κινήσεις στις παρέες, στον εργασιακό χώρο και στο «δάσος» του καθε μέρα, όταν συγχρωτίζομαι με αγνώστους. Και συνήθως δεν πέφτω έξω. Διότι τα γνωρίσματα αυτά αποκαλύπτουν πειστικά τον εσωτερικό κόσμο του άλλου. Τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό...;
Φερ' ειπείν, «σκλαβώνομαι» από εκείνους που δεν ορμάνε να πιάσουν την καλύτερη θέση στο τραπέζι μιας ταβέρνας. Θεωρώ την κίνηση αυτή απότοκο καταγωγικής ευγένειας και γενναιοδωρίας, η οποία αδιαφορεί για το ιδιωφελές και συμφέρον. Αντίθετα, οι άνθρωποι που σπεύδουν φουριόζοι για μια καλή θέση καταχωρίζονται μέσα μου σαν αρπακτικά. Και -το 'χω παρατηρήσει- έτσι συμπεριφέρονται, σαν αρπακτικά, και σε άλλα ζωτικά και κρίσιμα πεδία... Κάποτε βρέθηκα σ' ένα τραπέζι, στο οποίο κυριαρχούσαν οι «επώνυμοι». Απέναντί μου καθόταν ένας πολύ γνωστός καλλιτέχνης, μεγάλο όνομα, ο οποίος ούτε φλυαρούσε ούτε ακκιζόταν όπως κάποιοι άλλοι στη συντροφιά. Όταν άρχισαν να καταφθάνουν τα πρώτα κοινά πιάτα, ήταν ο μόνος που δεν επέπεσε για να εξασφαλίσει τη μερίδα του, αλλά ρωτούσε τους διπλανούς του και μοίραζε πρώτα στους άλλους και μετά, ό,τι έμενε, κρατούσε για τον εαυτό του. «Μεταξωτός άνθρωπος», σκέφτηκα...
Η μεταξωτή συμπεριφορά δεν παραπέμπει απαραιτήτως -ή κυρίως- στο σαβουάρ βιβρ και στους «καλούς τρόπους» εν γένει. Τέμνεται σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά δεν αποτελεί αποτύπωμα διδαχθείσης μεθόδου για το φέρεσθαι.
Εδώ, το «μετάξι» είναι αυτοφυές ή προϊόν δουλεμένου χαρακτήρα. Είναι ο τρόπος που ο άλλος βλέπει τους συνανθρώπους του. Είναι η θέαση του κόσμου χωρίς τα εγωιστικά γυαλιά του προσωπικού ωφελιμισμού. Είναι, ευρύτερα, η υποταγή του ατομικού συμφέροντος στη συλλογικότητα, χωρίς βέβαια η «μεταξωτή συμπεριφορά» να φτάνει σε σημείο υπονόμευσης προσωπικών δικαιωμάτων και δικαίων. Κανένας δεν έχει δικαίωμα να αδικεί τον εαυτό του... Όμως, προσέξτε μια λεπτή απόχρωση: ποτέ ένας «μεταξωτός άνθρωπος» δεν νιώθει κορόιδο, όταν άλλοι τον προσπερνούν -στη σειρά μιας καντίνας ή στην ιεραρχία- χρησιμοποιώντας αθέμιτα μέσα και μεθόδους.
Το «άφες αυτοίς» είναι ριζωμένο μέσα του. Αποτελεί μέρος του αξιακού του κώδικα. Ξέρει τι γίνεται στην «αγορά». Αλλά συνειδητά δεν συμμετέχει στο εξοντωτικό αυτό παιχνίδι. Απέχει χωρίς να κλαυθμηρίζει.
Γιατί, εκτός από μετάξι, τέτοιοι άνθρωποι διαθέτουν και ένα σκληρό κοίτασμα, που τους επιτρέπει να είναι ταυτόχρονα στωικοί και γρανιτένιοι. Ένας από αυτούς έγινε φίλος μου - και το κατάλαβα από την πρώτη στιγμή ότι θα συμβεί αυτό. Πρώτη μέρα στη μονάδα γύρισε από τη σκοπιά και μπήκε στη σειρά για φαγητό. Ήταν τρίτος από το τέλος. Τότε ακούστηκε ο μάγειρας να λέει ότι έμειναν μονάχα δύο μερίδες. Ο Κωστής πλησίαζε, ήταν ένας από τους δύο τυχερούς. Αλλά μόλις άκουσε τον μάγειρα, έφυγε αθόρυβα παραχωρώντας τη θέση του στον επόμενο. Έτσι. Αθόρυβα, αυτοθυσιαστικά, γενναιόδωρα, χωρίς να το κάνει θέμα...
Οι «μεταξωτοί άνθρωποι», λοιπόν. Που μιλούν ελάχιστα για τον εαυτό τους. Που χαίρονται με τις επιτυχίες των άλλων. Που δεν σπεύδουν χαιρέκακα να «κάνουν πλάκα», δήθεν χαριεντιζόμενοι, με εξωτερικά γνωρίσματα που πονάνε τους άλλους... Εκείνοι, που δεν σπερμολογούν διακινώντας φήμες. Εκείνοι που υπερασπίζονται σθεναρά κάποιον απόντα όταν λοιδορείται σε μια παρέα, χωρίς να είναι φίλος τους, αλλά επειδή νιώθουν ότι αδικείται...
Οι μεταξωτοί άνθρωποι. Όσοι προσέχουν τι λες, και δεν είναι ωσεί παρόντες στην κουβέντα, με το μυαλό τους στο τι θα πουν οι ίδιοι για να εντυπωσιάσουν. Άνθρωποι με ανοιχτούς πόρους και πλατιά καρδιά... Υπεράνθρωποι; Όχι. Απλώς, μεταξωτοί... Φαίνονται από μακριά. Αρκεί να προσέξεις «μικρές», «ασήμαντες» κινήσεις στο φέρεσθαι των ανθρώπων...
Για μια ακόμα φορά κερδίζει επάξια τον τίτλο του κεντρικού γεγονότος της θερινής Αντιπάρου. Αξίζει ένα μπράβο σε όλους: διοργανωτές, συμμετέχοντες, εθελοντές, θεατές. Οι μικρές ατέλειες είναι απλά για να είναι η επόμενη διοργάνωση ακόμα πιο επιτυχημένη.
Ήδη άρχισαν να αναρτώνται τα πρώτα βίντεο και φωτογραφίες, αλλά και σχόλια σε κοινωνικά δίκτυα όπως το παρακάτω (της φίλης Αλ.Κ. στην παρθενική της συμμετοχή):
“Σήμερα κολύμπησα την απόσταση Πούντα-Αντίπαρος! Ένα ακατόρθωτο εγχείρημα για μένα έγινε πραγματικότητα! Προτρεπω όλους να δοκιμάσουν αυτή την μοναδική εμπειρία! Πως την βίωσα? Ως μια ατομική προσπάθεια μέσα από ένα αρχέγονο αίσθημα επιβίωσης με μια ταυτόχρονα επιχειρούμενη συλλογική προσπάθεια μέσα σε μια διαισθητικά συγχρονισμένη συνειδητότητα!! Δεν θα ξεχάσω τους ήχους της θάλασσας από την θορυβώδη διάσχιση της από τα ανθρώπινα "γλαράκια". Μπράβο στους διοργανωτές και συνκολυμβητες μου!!”
Ότι έχει συμβεί το τελευταίο χρονικό διάστημα με την υπόθεση του αξιόλογου Λαογραφικού Μουσείου Ανθέμιον, που αναζητεί νέα στέγη, περιγράφεται στο αναλυτικό άρθρο του τελευταίου φύλλου της εφημερίδας “Τα Νέα Πάρου-Αντιπάρου”. Όποιος έχει άποψη για το θέμα, παρόμοια ή διαφορετική, όποιος γνωρίζει στοιχεία για το παρελθόν της αναζήτησης, καλείται να συνεισφέρει στο διάλογο που άνοιξε πρόσφατα (το θέμα συζητήθηκε και στο τελευταίο δημοτικό συμβούλιο).
(ΚΛΙΚ ΣΤΙΣ ΦΩΤΟ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΟΙΞΕΙ ΕΥΚΡΙΝΕΣΤΕΡΑ ΤΟ ΚΑΘΕ ΑΡΧΕΙΟ)
Το πιο πολυσυζητημένο θέμα της προηγούμενης εβδομάδας στο νησί αποτέλεσε αναμφίβολα η συγκέντρωση που διαφήμισε, συγκάλεσε και εκτέλεσε αυτοπροσώπως ο δήμαρχος Αντιπάρου την Κυριακή 27/5/12. Το ρεπορτάζ όπως θα το έγραφε η πλευρά του δημάρχου, δηλαδή μια υποκειμενική χροιά όσων διαμείφθηκαν, μπορείτε να τη διαβάσετε σε τοπικό παριανό έντυπο, που οι αθόρυβοι υπηρέτες του δήμου ανέλαβαν να μοιράσουν πόρτα πόρτα. Πίσω όμως από τις λέξεις της υποκειμενικής δημοσιογραφίας υπάρχει και μία άλλη πραγματικότητα, που αφορά το ίδιο νησί και τα ίδια προβλήματα. Το αν ο βασιλιάς είναι βασιλιάς ή γυμνός ηγεμονίσκος, το αν υπάρχει δίκαιος αντίλογος ή μόνο γκρίνια για τα έργα και τις ημέρες του, είναι ερωτήματα που καλείται ο καθείς να τα απαντήσει μόνος του και υπεύθυνα, αποφασίζοντας αν συντάσσεται ή αποτάσσεται τις παραδοσιακές φαύλες αξίες που η ίδια η χώρα έθρεψε, αυτές της διαπλοκής, της προπαγάνδας, του ρουσφετιού και της μισαλλοδοξίας. Κάθε αντίλογος δεκτός, αρκεί να είναι κόσμιος και τεκμηριωμένος.
Ακολουθεί το επτασέλιδο δελτίο τύπου του συνδυασμού “Μένουμε Αντίπαρο”, που ασφαλώς προσυπογράφει και αυτό εδώ το ιστολόγιο απόλυτα. Μια απλή ανάγνωση αρκεί για να αναρωτηθεί κανείς για πολλά, μια δεύτερη για να αρχίσει να είναι πιο συμμετοχικός.
Διαβάστε επίσης την αντίδραση του συνδυασμού “Ενωτική Κίνηση Προόδου”, επιθετική για το ύφος της “ενημέρωσης” και αποκαλυπτική για τα πεπραγμένα του δήμου μέχρι σήμερα.
Τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και την εικονική πραγματικότητα πολλών από αυτά που παρουσίασε ο δήμαρχος Αντιπάρου επικυρώνει και μία επιστολή παραίτησης του κ. Γ.Μωράκη από την περίφημη Τουριστική Επιτροπή, καύχημα άλλων δήμων και αποπαίδι στο νησί μας.
Μία από τις ελάχιστες φωνές που διαχρονικά βρίσκονται στο προσκήνιο της σύγχρονης διανόησης. Μην περιμένει κανείς ότι στη συνέντευξη που ακολουθεί εστιάζει στην προτίμησή του για κάποιο συγκεκριμένο κόμμα.,Το πρόβλημα κατά τον Χ.Γιανναρά είναι βαθιά θεσμικό και ταυτόχρονα ζήτημα παιδείας, “κατά κεφαλήν καλλιέργειας”, επαναπροσδιορισμού της ελληνικότητας και επαναπροσέγγισης της μεταφυσικής χροιάς που αυτή κρύβει ανά τους αιώνες.
Μετά μπορείτε να γυρίσετε στα συνηθισμένα δρώμενα της ελληνικής τηλεόρασης και να δείτε τα στημένα πάνελ, τους τρεμάμενους από εξουσιομανία πολιτικούς και τα ανδρείκελα δημοσιογράφους, με τα ανυπόστατα διλήμματα και τις δυστοπικές τους τοποθετήσεις…
Η πολιτική ζωή στην Ελλάδα φαίνεται να έχει τρελαθεί, γράφει ο Alain Salles στη γαλλική εφημερίδα, αναφερόμενος «στη περίοδο που ξεκίνησε με την πολιτική αυτοκτονία του πρωθυπουργού Γεώργιου Παπανδρέου το Νοέμβριο του 2011 και τον αγώνα για εκλογές, με οποιοδήποτε κόστος, του ηγέτη της αντιπολίτευσης Αντώνη Σαμαρά. Και μόνο αυτά τα γεγονότα αρκούν για καταλάβει κανείς τη σύγχυση που επικρατεί».
Ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής, Στέλιος Στυλιανίδης, επικεντρώθηκε στα παθολογικά συμπτώματα της ελληνικής πολιτικής τάξης. Στη χώρα του Οιδίποδα και των Ατρειδών, η πολιτική είναι περισσότερο από οπουδήποτε αλλού, ιστορία μεταξύ οικογενειών και οι αναλυτές έχουν πολλή δουλειά. Η διάγνωση: παράνοια και ναρκισσισμός.
Όλα ξεκινούν από την πελατειοκρατεία:«Η ψήφος που δίνεται στον υποψήφιο βουλευτή, απαιτεί την πληρωμή της: σε ψήφισα, μου είσαι υπόχρεος». Αυτό που δίνει σε αντάλλαγμα ο εκλεγμένος συνηθίζεται να είναι μια θέση εργασίας στο δημόσιο. Μια θέση, που εγγυάται πέρα από καλές αμοιβές και περιορισμένο φόρτο εργασίας, εξηγεί ο καθηγητής Κοινωνικής Ψυχιατρικής του Παντείου Πανεπιστημίου. Μόλις εκλεγούν, βάζουν τους δικούς τους ανθρώπους στη δημόσια διοίκηση προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα δικά τους συμφέροντα. Η τύχη των άλλων δε λαμβάνεται υπ' όψιν, αυτό που προέχει είναι προστασία των συμφερόντων του ατόμου, της οικογένειας, της κλίκας.
«Τα κόμματα λειτουργούν βάσει του νόμου του επικεφαλής της κλίκας: Όποιος δεν είναι μαζί μου, είναι εναντίον μου». «Υπακούς τον αρχηγό της δικής σου κλίκας, περισσότερο από τον θεσμικό αρχηγό του κόμματος», συνεχίζει. Ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, το 2010, διέγραψε βουλευτές από την παράταξη επειδή ψήφισαν υπέρ του ευρωπαϊκού σχεδίου διάσωσης της χώρας, ενώ δυο χρόνια μετά διέγραψε άλλους επειδή ψήφισαν κατά.
Αποτέλεσμα αυτής της λογικής, ο νεποτισμός: «Η "φυλή" του αρχηγού πρέπει να τροφοδοτήσει το ναρκισσισμό του, μέχρι να τον αντικαταστήσει ο γιος του. Αυτή η συμπεριφορά δεν περιορίζεται μόνο στους επικεφαλής της πολιτικής».
Συναντάται στα περισσότερα επαγγέλματα-συντεχνίες.
Ο άλλος πυλώνας του ελληνικού λαϊκισμού είναι ο εθνικισμός.«Ο εθνικιστικός διάλογος βασίζεται στην ύπαρξη ενός εξωτερικού εχθρού, στο γεγονός ότι οι άλλες χώρες υποτίθεται ότι φθονούν την ελληνική ιδιαιτερότητα και το μεγαλείο της, ότι μόνιμα υπάρχει μια συνομωσία ενάντια της χώρας». Η Τουρκία παίζει τακτικά αυτό το ρόλο, ή η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, όταν τα Σκόπια ανεγείρουν ένα μνημείο του ήρωα που αποτελεί αντικείμενο διεκδίκησης και από τις δυο χώρες, του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
«Εδώ και σαράντα χρόνια, το πολιτικό σύστημα, όπως και ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας, λειτουργούν στα πλαίσια της παράνοιας. Οι ιδέες των άλλων ερμηνεύονται ως συνομωσίες», που καταγγέλλονται τακτικά στα μέσα ενημέρωσης, όπως ακριβώς και στις καφετέριες. «Αυτό επιτρέπει να αποφευχθεί κάθε φαινόμενο αυτό-επίγνωσης, αυτό-παρατήρησης και αυτό-κριτικής», συνεχίζει ο κ. Στυλιανίδης.«Κάτι τέτοιο αποτρέπει επίσης κάθε μορφή διαλόγου και εξεύρεσης λύσεων για τα προβλήματα. Το βλέπουμε σε αυτές τις εκλογές: ο Αντώνης Σαμαράς έλαβε εντολή για μια περίοδο τριών ημερών, προκειμένου να διαπραγματευτεί με τα άλλα κόμματα. Ωστόσο την επέστρεψε το ίδιο βράδυ! Ο Γιώργος Παπανδρέου που ανέλαβε την εξουσία το 2009, αποδίδει την ευθύνη για την κατάσταση της χώρας στο προκάτοχο του. Αν και οι χειρισμοί του ήταν καταστροφικοί, δεν κάνει την παραμικρή αυτοκριτική».
«Αυτά τα συμπτώματα παράνοιας εντοπίζονται και σε συλλογικό επίπεδο», εξηγεί ο Διευθυντής της οργάνωσης για την ψυχική υγεία ΕΠΑΨΥ, παραθέτοντας δυο παραδείγματα: την αναφορά στους Γερμανούς –μια εμμονή- και τους αλλοδαπούς γενικά, που συχνά θεωρούνται υπεύθυνοι για τα δεινά της Ελλάδας. «Πρόκειται για ένα κλασσικό σχήμα: προβάλλω στον άλλο ό, τι αρνητικό φέρω ο ίδιος. Σε αυτή τη παρανοική βάση το νέο-ναζιστικό κόμμα πήρε το 7%».
Η πτώση του Γεώργιου Παπανδρέου απασχολεί από αυτήν την άποψη το Στέλιο Στυλιανίδη, που βλέπει σε αυτόν ένα πρόσωπο τραγωδίας. Εγγονός και γιος πρωθυπουργών, γίνεται και ο ίδιος πρωθυπουργός με τη σειρά του,που οδηγεί στη συμφορά. «Στην ελληνική τραγωδία, είναι η τρίτη γενιά που ξεπληρώνει τα παλιά χρέη. Ο Γιώργος Παπανδρέου είναι ο εγγονός της Ιστορίας, όπως ακριβώς ο Ορέστης είναι ο εγγονός του Ατρέα». Υπογραμμίζει τις αντιφάσεις του Παπανδρέου: «Παίζει σε δυο επίπεδα: ο σύγχρονος μεταρρυθμιστής που μιλά για την οικονομία και την οικολογία, ο οποίος όμως εκλέχθηκε από την παλιά φρουρά του πατέρα του». «Οι σχέσεις με τον πατέρα του ήταν τεταμένες: ο ίδιος τάχθηκε υπέρ της μητέρας του, όταν ο γέρος Ανδρέας αποφάσισε να παντρευτεί μια πρώην αεροσυνοδό».
... «Η μητέρα του αισθάνθηκε προδομένη. Εκείνος πραγματοποίησε την ασυνείδητη επιθυμία της, καταστρέφοντας το έργο του πατέρα του. Τα τρία συνθήματα του ΠΑΣΟΚ ήταν η κοινωνική δικαιοσύνη, η Ελλάδα στους Έλληνες, ο δημοκρατικός σοσιαλισμός. Σήμερα, δεν έχει μείνει τίποτα μετά την παρέμβαση της Τρόικας. Όπως ο Ορέστης, δίσταζε προτού οδηγηθεί στην τραγική του επιλογή: την τυφλή προσφυγή στην Τρόικα, φωνή της ασυνείδητης επιθυμίας της μητέρας του. Μετά την ύβρη, λειτουργεί η κάθαρση, η παλιά τάξη πραγμάτων διαλύεται, όπως θα διαλυθεί και το ΠΑΣΟΚ».
Την Κυριακή 6 Μαΐου, το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε στα ποσοστά του ξεκινήματός του το 1974, προτού το μετατρέψει ο Ανδρέας Παπανδρέου στο λαϊκιστικό και πελατειακό κόμμα, που μόλις συνετρίβη στις κάλπες.
Οι 29 ψήφοι της Χρυσής Αυγής στο νησί μας δεν χρήζουν ανάλυσης. Στο βαθμό που τα μήντια ασχολήθηκαν τώρα μαζί τους κι όχι πριν τις εκλογές, δεν μπορεί παρά να οφείλονται στην άγνοια, στην εντύπωση πως πρόκειται για σουπερ-ήρωες που θα καθαρίσουν τον τόπο από τα προβλήματά του και στη διάθεση για ευτελή χαβαλέ με τα ξυρισμένα κενά κρανία. Αναπαράγεται παρακάτω το άρθρο του Ν. Σαραντάκου (http://sarantakos.wordpress.com/) για τις απειλές στη δημοσιογράφο της Καθημερινής Ξένια Κουναλάκη. Ανεπιφύλακτα προτείνεται να διαβάσετε και τους συνδέσμους που παραθέτει.
Θρασύδειλα “λεβεντόπαιδα”
Προβληματίστηκα αν πρέπει να γράψω το σημερινό άρθρο· και χτες είχα αρχίσει να το γράφω και το παράτησα· δεν φταίνε τίποτα οι αναγνώστες του ιστολογίου να δεχτούν και τρίτη δόση από τα νοσηρά κηρύγματα της μαυροντυμένης συμμορίας, σκεφτόμουν (γιατί ήδη έχω αφιερώσει δυο άρθρα, το προχτεσινό, κι ένα προεκλογικό στα ξυρισμένα κρανία). Ωστόσο, πολλοί μού ζήτησαν αυτό το άρθρο, και η πλάστιγγα έγειρε όταν σημειώθηκαν εξελίξεις στο θέμα· άλλωστε, βρίσκομαι στα χωράφια μου· θέλω να πω, το θέμα μας κάθε άλλο παρά αμιγώς πολιτικό είναι: αφορά και τη γλώσσα, και τη μετάφραση και τη φρασεολογία, αλλά και το Διαδίκτυο.
Πριν από ένα περίπου μήνα, η δημοσιογράφος Ξένια Κουναλάκη έγραψε ένα άρθρο στην Καθημερινή, με τίτλο «Η κοινοτοπία του κακού» και με θέμα του με την τακτική που θα έπρεπε να κρατήσουν τα ΜΜΕ και οι πολιτικές δυνάμεις απέναντι στην Χρυσή Αυγή, ενόψει της διαφαινόμενης εισόδου της στη Βουλή. Εύλογα η Κουναλάκη υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να υπάρξει ούτε υπόνοια διαλόγου με την ΧΑ, ενδεχόμενο που το θεωρεί εξίσου αδιανόητο με το να δημοσίευαν οι εφημερίδες μια συνέντευξη περί ανέμων και υδάτων με τον Χίτλερ.
Μερικές μέρες αργότερα, στο ιστολόγιο των χρυσαυγιτών δημοσιεύτηκε μια «απάντηση στο άρθρο της Κουναλάκη». Με τίτλο «Η κοινοτοπία της παροξυντικής αυτοϊκανοποίησης», είναι ένα εκτενέστατο άρθρο, σχεδόν εξαπλάσιο σε έκταση από εκείνο στο οποίο απαντάει, γεμάτο χυδαίους χαρακτηρισμούς και προσωπικές επιθέσεις στη δημοσιογράφο. Μπορείτε να το διαβάσετε εδώ, αν και οφείλω να σας προειδοποιήσω ότι είναι εξαιρετικά νοσηρό (Ενημέρωση: αυτή τη στιγμή το χρυσαυγίτικο ιστολόγιο έχει τεθεί εκτός λειτουργίας, το άρθρο πάντως έχει αναπαραχθεί εδώ). Εγώ ανατρίχιασα διαβάζοντας πόσες προσωπικές λεπτομέρειες για τη ζωή της Ξ. Κουναλάκη φαινόταν να γνωρίζει ο ανώνυμος αρθρογράφος (υπογράφει με τα αρχικά Θ.Π.), όχι μόνο ότι είναι κόρη του πολιτικού Πέτρου Κουναλάκη αλλά και την ηλικία της, όλες τις επαγγελματικές της δραστηριότητες, το ότι έχει μια 13χρονη κόρη, ακόμα και τα χαρακτηριστικά του προσώπου της -και, στο αποκορύφωμα, διατυπώνει μια συγκαλυμμένη απειλή για επίθεση εναντίον της δημοσιογράφου (περισσότερα παρακάτω). Φυσικά, η αναφορά στα προσωπικά του αντιπάλου αντί για απάντηση στα όσα υποστηρίζει είναι αρκετά εύγλωττη για την ένδεια επιχειρημάτων της συμμορίας.
Το χρυσαυγίτικο ιστολόγιο δεν το διάβαζα, αλλά το άρθρο αυτό μου το έστειλε μερικές μέρες αργότερα ένας φίλος, ο οποίος ξέρει την πετριά που έχω με τα γλωσσικά, επισημαίνοντάς μου κάποιες σπανιότατες λέξεις που χρησιμοποιεί ο ανώνυμος αρθρογράφος. Τότε δεν θέλησα να γράψω, αφενός επειδή είχα μόλις γράψει ένα δικό μου άρθρο για τους χρυσαυγίτες και αφετέρου επειδή φοβόμουν μήπως το θύμα της λεκτικής επίθεσης ενοχληθεί με την ανακίνηση του θέματος. Τώρα που η ίδια η δημοσιογράφος κατάγγειλε την υπόθεση, ο ενδοιασμός αυτός δεν υπάρχει.
Αν παρά τις παραινέσεις μου διαβάσατε το χρυσαυγίτικο άρθρο, θα προσέξατε ότι δεν είναι αυτό που θα περιμέναμε από τον τυπικό αρθρογράφο της συμμορίας. Αντί για την άμεση και ακατέργαστη γλώσσα των τυπικών άρθρων του ιστολογίου, με λίγες και κοφτές φράσεις, εδώ έχουμε μια ακατάσχετη λογοδιάρροια, μακρές περιόδους, κατάφορτη γλώσσα που λογιοφέρνει, διανθισμένη με κάποιες σπανιότατες λέξεις αλλά και μάγκικες εκφράσεις, χωρίς να χάνει ευκαιρία ο συγγραφέας να κάνει επίδειξη γνώσεων και γλωσσομάθειας, με δυο λόγια ένα στυλ που θα πρέπει να το θαυμάζει ο μέσος αστοιχείωτος χρυσαυγίτης. Εδώ που τα λέμε, ελάχιστοι χρησιμοποιούν λέξεις όπως π.χ. «αβληχρές επιφυλάξεις» ή «παλιλαλία» ή «ενορμητικές ώσεις» ή «ευένδοτος» ή ακόμα «δυσφορικά» και «απερινόητα».
Σας κάνει κάτι εντύπωση σε αυτές τις λέξεις; Θα έλεγα ότι έχουν ένα κοινό στοιχείο -εκτός από την τελευταία. Διότι το «απερινόητος» (=αυτός που δεν είναι δυνατό να γίνει νοητός) είναι εκκλησιαστική λέξη, που την είχε χρησιμοποιήσει παλιά ο Ζουράρης στον λεξιλαγνικό τίτλο ενός βιβλίου του («Μισγάγκεια απερινόητη»), αλλά όλες οι άλλες λέξεις ανήκουν στο ιατρικό λεξιλόγιο: η παλιλαλία (ή παλιλλαλία) είναι διαταραχή του λόγου, ενώ ο «αβληχρός» που θα πει «αδύναμος, απαλός» το χρησιμοποιούν πολύ οι γιατροί για φιγούρα, π.χ. οι προειδοποιητικές κλινικές εκδηλώσεις είναι αβληχρές, ακαθόριστες και γενικώς ηπιότερες. Ο ενορμητικός είναι όρος της ψυχολογίας, ο «δυσφορικός» είναι συνηθισμένο επίθετο σε ιατρικούς όρους (δυσφορική διαταραχή, δυσφορικό σύνδρομο), ενώ ο ευένδοτος (= που υποχωρεί εύκολα) επίσης είναι αγαπημένη λέξη των γιατρών, π.χ. “Κήλη ονομάζεται η πρόπτωση κάθε ενδοκοιλιακού οργάνου μέσα από ευένδοτο σημείο της κοιλιάς”. Χωρίς διάθεση να κάνω τον γλωσσικό ντετέκτιβ, θα στοιχημάτιζα πως ο αρθρογράφος είτε ασχολείται επαγγελματικά στον ευρύτερο ιατρικό και παραϊατρικό κλάδο είτε διαβάζει ιατρικά συγγράμματα από χόμπι.
Το δεύτερο που μου κάνει εντύπωση είναι ο πολύ μεγάλος αριθμός φτηνών σεξιστικών και σεξουαλικών υπονοουμένων. Η περιφρόνηση για τις γυναίκες και τα σεξιστικά υπονοούμενα είναι σήμα κατατεθέν των ναζιστών· δεν αρνούμαι ότι τέτοιος λόγος παρατηρείται δυστυχώς σε άντρες όλων των πολιτικών χώρων, όμως στη φασιστική άκρα δεξιά είναι ενδημικός. Βέβαια, ο συγκεκριμένος αρθρογράφος το παρακάνει. Ένας ψυχίατρος θα έβρισκε πιθανώς άφθονο υλικό για ανάλυση, αλλά δεν θέλω να σταθώ περισσότερο. Να επισημάνω πάντως ότι υπάρχουν και σεξιστικές αναφορές που δεν είναι και τόσο φανερές: για παράδειγμα, η Χέρμπερτστράσε, στην οποία γίνεται αναφορά, είναι ο διασημότερος μπουρδελόδρομος της Γερμανίας, στο Ζανκτ Πάουλι του Αμβούργου· και όχι τυχαία η Ξ.Κ. έχει γεννηθεί στο Αμβούργο.
Ως εδώ, τα πράγματα είναι σχετικά ανώδυνα, αν και όχι αθώα. Όμως, το άρθρο περιέχει και μια συγκαλυμμένη απειλή. Γράφει: Είναι απολύτως βέβαιο πως γνωρίζουμε και ξέρουμε καλά και για όσους (λίγους) μένουν δίπλα μας και για όσους μένουν καλοβαλμένοι πολύ μακριά μας. Η πάλη των ιδεών έχει την δικιά της αυθύπαρκτη και εν πολλοίς άχρονη λειτουργία. Όμως σε ότι αφορά το κοινωνικοπολιτικό δρώμενο, η παράμετρος του χρόνου ενέχει τεράστια βαρύτητα. Εμείς μάθαμε να περιμένουμε επί 31 χρόνια και άσχετα με την εκλογική αριθμητική ΕΙΜΑΣΤΕ ΚΑΙ ΘΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΔΩ ! Έτσι ή αλλιώς. Ο χρόνος τρέχει κι επιδρά καταλυτικά και ρηξικέλευθα. Για να το αποδώσουμε στην… μητρική της ξένης Ξένιας γλώσσα : «Kommt Zeit, kommt Rat, Kommt Attentat!»
Η απειλή βρίσκεται στη γερμανική φράση, που θα τη βρείτε να αποδίδεται με πολλούς τρόπους, όχι πάντα σωστά. Η φράση είναι παρωδία μιας παροιμίας. Η αρχική παροιμία έχει δυο σκέλη: Kommt Zeit, kommt Rat. Το Rat σημαίνει συμβουλή (και συμβούλιο) και η παροιμία σημαίνει κατά λέξη: Έρχεται (δηλ. περνάει) ο χρόνος, έρχεται η συμβουλή. Χρησιμοποιείται για να δείξει ότι με τον καιρό όλα φτιάχνουν, δηλ. είναι κάτι ανάμεσα στο «το καλό πράγμα αργεί να γίνει», στο «σπεύδε βραδέως» και στο «αγάλι αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι».
Όπως πολλές παροιμίες, κι αυτή έχει κάμποσες λογοπαικτικές ή άλλες παραλλαγές, μερικές από τις οποίες μπορείτε να δείτε συγκεντρωμένες εδώ, μαζί με άλλες πληροφορίες για την παροιμία. Η παραλλαγή που μας ενδιαφέρει, βέβαια, είναι «Kommt Zeit, kommt Rat, Kommt Attentat!». Το Attentat είναι το χτύπημα, η επίθεση, η δολοφονική επίθεση. Στα γερμανικά κάνει ομοιοκαταληξία με το Rat. Αν είχαμε αν μεταφράσουμε το λογοπαίγνιο, θα λέγαμε κάτι σαν «το καλό χτύπημα αργεί να γίνει». Στη Γερμανία η φράση αυτή χρησιμοποιήθηκε σαν σύνθημα από την ομάδα Μπάαντερ-Μάινχοφ και άλλους ακροαριστερούς (μεταξύ άλλων στο Αμβούργο το 1987), αλλά δεν άργησαν να την υιοθετήσουν και οι ακροδεξιοί.
Το βασικό είναι ότι η παραλλαγμένη παροιμία χρησιμοποιείται πλέον από την άκρα δεξιά στη Γερμανία σαν απειλητική προειδοποίηση ότι “έρχεται η ώρα σου”, και αυτό ο γερμανομαθής χρυσαυγίτης το ξέρει, και ξέρει ότι το ξέρει και η απειλούμενη δημοσιογράφος. Σε περσινό άρθρο, γραμμένο μετά το μακελιό στη Νορβηγία, δηλώνεται καθαρά (στην προτελευταία παράγραφο) ότι η φράση Kommt Zeit, kommt Rat, kommt Attentat είναι στερεότυπη απειλή που χρησιμοποιούν οι ακροδεξιοί. Και αυτό ισχύει εδώ και χρόνια: για παράδειγμα, το 2001 στάλθηκε στον Πάουλ Σπίγκελ παγιδευμένο πακέτο με τη φράση: Kommt Zeit, kommt Rat, kommt Attentat, την οποία το περιοδικό χαρακτηρίζει “unmissverstaendlichem Text” (δηλαδή που δεν επιδέχεται παρερμηνείες) σημειώνοντας ότι η γερμανική αστυνομία πήρε πολύ σοβαρά την απειλή.
Σε αντίθεση με την ελληνική. Όταν η κ. Κουναλάκη απευθύνθηκε στην αστυνομία, τη συμβούλεψαν να… σταματήσει να γράφει για τη Χρυσή Αυγή gια να μην δεχτεί επίθεση (!) και να κάνει μήνυση στην ιστοσελίδα. Οπότε, καλά έκανε η κυρία Κουναλάκη και δημοσιοποίησε ευρύτερα το θέμα. Πάντως, ο θόρυβος που έγινε για την υπόθεση ανάγκασε τους χρυσαυγίτες σε μια κωμική αναδίπλωση. Σε χτεσινό άρθρο στο ιστολόγιό τους, προσπαθούν να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα, με μια από τις πιο γελοίες δικαιολογίες που έχω ακούσει στη ζωή μου.
Λένε πως η λέξη Attentat σημαίνει μια… δικαστική διαδικασία, και αυτό το στηρίζουν σε ένα αγγλικό διαδικτυακό λεξικό: Η σημασία με την οποία παρατέθηκε η επίμαχη λέξη ήταν όπως στο (3) : Η κατόπιν μιας διατεταγμένης απαγόρευσης διαδικασία σε ένα δικαστήριο. Συνεπώςαφορούσε στηνεξάσκηση των νόμιμων μέσων μετά από κάποιο «απαγορευτικό διάταγμα» (όπως π.χ. η κατηγορηματική απαγόρευση ή ο διατεταγμένος εξοβελισμός μας από τα ΜΜΕ), έτσι ώστε κάθε αδικολόγος ή συκοφάντης να επιφυλάσσεται, διότι μπορεί τελικά να υποστεί νομικές συνέπειες. Δεν είναι εξαίσια κουτοπόνηρο; Υποστηρίζουν ότι η γερμανική λέξη Attentat έχει αθώα σημασία επειδή η αγγλική λέξη attentat σημαίνει κάτι ανώδυνο! Πάλι καλά που δεν μας είπαν ότι η φράση Kommt Zeit, kommt Rat, kommt Attentat μιλάει για… μυοκτονία, αφού στα αγγλικά το rat σημαίνει τον αρουραίο!
Βέβαια, αν κοιτάξουμε το οποιοδήποτε λεξικό θα δούμε ότι στα γερμανικά Attentat είναι η δολοφονία, η δολοφονική απόπειρα. Το υπόλοιπο απαντητικό άρθρο δεν χρειάζεται σχολιασμό· φαίνεται πάντως πως είναι γραμμένο από άλλον αρθρογράφο. Χαρακτηριστικό πάντως για τη θρασύδειλη αναδίπλωση των χρυσαυγιτών είναι πως το δεύτερο άρθρο δεν λινκάρει προς το πρώτο άρθρο του ιστολογίου αντίθετα με την κοινή διαδικτυακή πρακτική, με αποτέλεσμα να μη μπορεί ο αναγνώστης να δει εύκολα το παλιό άρθρο!
Όμως, εγώ κάτι άλλο θέλω να επισημάνω κλείνοντας: μόλις έγινε λίγο θόρυβος για το θέμα, το χρυσαυγίτικο ιστολόγιο έσπευσε να αρνηθεί αυτό που έγραψε, αντί να το υπερασπιστεί, και μάλιστα προβάλλοντας μια οφθαλμοφανώς αστήριχτη δικαιολογία. Μάλιστα, για να θολώσουν τα νερά, στην απάντησή τους δεν έβαλαν λινκ (!) προς το παλιότερο άρθρο τους. Θέλω να πω, αν και «λεβεντόπαιδα», έδειξαν ολοφάνερα θρασύδειλη συμπεριφορά. Ας το έχουμε αυτό κατά νου.
Την περασμένη Κυριακή, η παράταξη του Μνημονίου ηττήθηκε κατά κράτος. Την Δευτέρα που ακολούθησε άρχισε να προδιαγράφεται μια δεύτερη ήττα: η ήττα της Αντι-μνημονιακής παράταξης. Έτσι είναι. Στον καιρό της Κρίσης είναι πολύ εύκολο να έχουμε μόνο ηττημένους. Τόσο στον πολιτικό όσο και στον οικονομικό στίβο. (Αυτή δεν ήταν άλλωστε η μοίρα των λαών την δεκαετία του 1930, η οποία ακολούθησε μετά το 2008 της εποχής εκείνης; Μετά το 1929; Τότε δεν ηττήθηκαν μαζί τόσο οι συντηρητικοί-μεν-φιλελεύθεροι-δε αστοί όσο και η Αριστερά;) Η ήττα της παράταξης του Μνημονίου οφείλεται σε κάτι πολύ απλό: Η λογική του Μνημονίου δεν μπορούσε σε καμία των περιπτώσεων (όσο χρηστή και αποτελεσματική να ήταν η διακυβέρνηση των δύο μνημονιακών κυβερνήσεων που είχαμε) να πετύχει τον βασικό στόχο του Μνημονίου: την αποτροπή – μέσω τεράστιων δανείων και αυστηρής λιτότητας – της πτώχευσης του δημοσίου και της περαιτέρω βύθισης της πραγματικής οικονομίας στην όλο και επιταχυνόμενη Ύφεση. (Πόσο δε μάλιστα που η εν λόγω διακυβέρνηση κάθε άλλο παρά αποτελεσματική ήταν!) Η ήττα της Αντιμνημονιακής παράταξης θα έρθει (εκτός κι αν μεσολαβήσει μια αλλαγή στάσης από τον Σύριζα) λόγω μιας άλλης εξ ίσου στυγνής πραγματικότητας: Η Ελλάδα μπορεί να βγει από αυτή την Κρίση με τις δικές της δυνάμεις όσο μπορούσε το Ohio, ανεξάρτητα και αυτόνομα από την υπόλοιπη Αμερική, να βγει από την Μεγάλη Ύφεση το 1931. Σε καμία των περιπτώσεων! Μας αρέσει δεν μας αρέσει, η τύχη της Ελλάδας είναι αναπόσπαστα δεμένη με εκείνη της υπόλοιπης ευρωζώνης. Όσο βαυκαλιζόμαστε ότι μπορούμε να διαχωρίσουμε την πορεία μας από την Ευρώπη και, με τις δικές μας δυνάμεις, να πορευτούμε σε ένα καλύτερο αύριο, δημιουργούμε τις συνθήκες μιας συντριπτικής ήττας της ελπίδας ότι η Αντιμνημονιακή ψήφος θα βγει σε καλό. Εδώ λοιπόν έγκειται η ουσία της υπόθεσης: Από την μία ο σεβασμός των όρων του Μνημονίου όχι μόνο δεν ενδείκνυται αλλά είναι ανέφικτος (ακόμα κι όλοι να συμφωνούσαμε σε αυτούς τους όρους – ακόμα κι οι αναρχικοί των Εξαρχείων). Από την άλλη, η εγχώρια χρηματοδότηση των αναπτυξιακών και μεταρρυθμιστικών πολιτικών που είναι προαπαιτούμενο για την ανατροπή της Κρίσης είναι αδύνατη. Άρα, τί κάνουμε; Αν έχω δίκιο, η λύση είναι μία (αν και όχι απλή): Επαναδιαπραγμάτευση εντός του ευρώ. Πως γίνεται αυτό, σας ακούω να ρωτάτε (με δίκαιη απορία), όταν η κα Μέρκελ δεν θέλει να ακούσει κουβέντα; Γιατί να μας ακούσουν; Γιατί να μας αποτείνουν καν τον λόγο; Εύλογο το ερώτημα (το οποίο ετίθετο στον κ. Σαμαρά από τον Μάιο του 2010, όταν υποσχόταν κι εκείνος την επαναδιαπραγμάτευση, χωρίς να δίνει απάντηση). Η μόνη σοβαρή απάντηση είναι ότι θα μας πάρουν στα σοβαρά μόνον αν θέσουμε την επανδιαπραγμάτευση ως προϋπόθεση για να δεχθούμε την νέα δόση από το EFSF. Από εκεί που μας φοβερίζουν ότι δεν θα μας την δώσουν, να ανακοινώσουμε ήρεμα και νωχελικά (χωρίς να προβούμε σε καμία καταγγελία) ότι επιλέγουμε να μην την πάρουμε όσο το «πρόγραμμα» παραβαίνει τους κανόνες της λογικής και επιμένει σε νέα μέτρα που θα γκρεμίσουν ότι έχει μείνει όρθιο στην κοινωνική οικονομία της χώρας (π.χ. νέες μειώσεις κατώτατων μισθών και συντάξεων). Βέβαια, για να το πούμε αυτό το «ευχαριστούμε, δεν θα πάρουμε», χωρίς η ρήση μας να αποτελεί μπλόφα, είναι απαραίτητο πρώτα να έχουμε κάνει (εντός των ερχόμενων εβδομάδων) ό,τι απαιτείται ώστε το ελληνικό δημόσιο να μπορεί να «αντέξει» στο επόμενο διάστημα (π.χ. έως τον Δεκέμβριο) χωρίς δανεικά, μέσω της εξάλειψης του πρωτογενούς ελλείμματος, τουλάχιστον έως το τέλος του χρόνου. Είναι κάτι τέτοιο εφικτό; Ναι, είναι (α) με μια από-πάνω-προς-τα-κάτω συμπίεση μισθών και συντάξεων που αφήνει ανέπαφα τα χαμηλά εισοδήματα και (β) με την δυνατότητα προ-πληρωμής ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος με μεγάλες εκπτώσεις εκ μέρους των φορολογουμένων (αντί για την απίστευτα ανόητη πρόταση της «κινητοποίησης των καταθέσων» που φέρεται να εξήγγειλε μέλος του Σύριζα, σπέρνοντας τον πανικό στους μικρο-καταθέτες). Στόχος τέτοιων διαπραγματευτικών κινήσεων δεν μπορεί να είναι η αυτόνομη, μαρκοπρόθεσμη ανάπτυξη της χώρας. Στόχος είναι να κρατηθεί η Ελλάδα βραχυπρόθεσμα ζωντανή έως ότου η Ευρώπη, υπό την επιρροή της αλλαγής σκηνικού που επέφερε η νίκη Hollande (καθώς και η καθίζηση των Μνημονικακών κομμάτων στην Ελλάδα), αλλάξει ρώτα. Θα μου πείτε: Κι αν δεν αλλάξει; Σας απαντώ: Δεν υπάρχει πιθανότητα να μην αλλάξει! Ποτέ δεν είναι, βέβαια, σίγουρο ποια θα είναι η νέα ρώτα. Όμως ένα είναι σίγουρο: η σημερινή ρώτα (που συνθλίβει χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ισπανία) δεν μπορεί να παραμείνει ως έχει. Το ζητούμενο είναι να επιβιώσουμε έως τότε, έως ότου το ευρωπαϊκό τοπίο αρχίσει να ξεκαθαρίζει, όσο γίνεται με λιγότερα θύματα. Αυτό είναι το ζητούμενο για την νέα κυβέρνηση. Αυτό είναι το θέμα που θα ήθελα να δω τους πολιτικούς μας αρχηγούς να συζητήσουν στο Προεδρικό Μέγαρο όταν θα έρθει, πολύ σύντομα, η στιγμή της υπό τον κ. Παπούλια σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών. Πρέπει, αντί να βγουν εκτός θέματος και να προσπαθούν να κερδίσουν την μάχη των εντυπώσεων, να συζητήσουν ήρεμα και υπεύθυνα (α) το πως θα ετοιμαστεί η χώρα ώστε να «αντέξει» όσο η άρνησή μας να πάρουμε την επόμενη δόση πυροδοτήσει μια Μεγάλη Ευρωπαϊκή Διαπραγμάτευση, καθώς και (β) ποια θα είναι η δική μας, η ελληνική, τοποθέτηση στην διάρκεια αυτής της διαπραγμάτευσης. Ποια τοποθέτηση πρέπει να επιλέξουμε στον ευρωπαϊκό πεδίο; Επιτρέψτε μου να σας πω τι θα πρότεινα ως ελληνική θέση (όσοι έχετε διαβάσει τις προτάσεις μου εδώ στο protagon δεν θα ξαφνιαστείτε): Να παρουσιάσουμε στην Ευρώπη μια πρόταση επίλυσης που να ηχεί ρεαλιστική όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την Ισπανία που καταρρέει σήμερα, για την Ιρλανδία, για την Πορτογαλία, για την Γαλλία της οποίας η σειρά έρχεται κλπ – έτσι ώστε να δημιουργήσουμε ερείσματα μεταξύ της πλειοψηφίας των ευρωπαίων που, πλέον (κι ευτυχώς) κατανοούν πως αυτό που επιβλήθηκε στην Ελλάδα, πρώτον, δεν έχει πιθανότητες επιτυχίας και, δεύτερον, δηλητηριάζει (καθώς επεκτείνεται σε) ολόκληρη την Ευρώπη. Βασικές αρχές αυτής της συνολικής λύσης πρέπει να είναι: (1) Να μην πληρώνει τον λογαριασμό ο γερμανός φορολογούμενος αλλά το κατά Μάαστριχτ δημόσιο χρέος να μετατραπεί σε ευρωπαϊκό χρέος (από την ΕΚΤ) το οποίο θα αποπληρώνουν τα κράτη-μέλη με επιτόκια που θα εξασφαλίσει για αυτά η ΕΚΤ (2) Να σταματήσουν οι εθνικές κυβερνήσεις να ασχολούνται με τις τράπεζες οι οποίες περνούν σε ευρωπαϊκό έλεγχο (δηλαδή να τις αναλάβει ως προς την επανακεφαλαιοποίηση, έλεγχο και διοίκηση – τουλάχιστον όσες δεχθούν σημαντικά ευρωπαϊκά κεφάλαια – το EFSF) (3) Να συνεργαστεί η ΕΚΤ με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (εκδίδοντας ομόλογα και η μία και η άλλη) στην εκπόνηση ενός Ευρωπαϊκού Νιου Ντηλ (επενδυτικό πρόγραμμα για την ανάπτυξη και την εξισορρόπιση της ενδοε-ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας) (4) Δέσμευση των χωρών-μελών, στον βαθμό που ισχύσουν τα πιο πάνω (και εξευρωπαϊστεί μεγάλο μέρος του χρέους, οι επενδύσεις και το τραπεζικό σύστημα), να ισοσκελίζουν μόνιμα τον προϋπολογισμό τους.
Επίλογος Η παράταξη του Μνημονίου ηττήθηκε λοιπόν. Ο Σύριζα ανεδείχθη στον μεγάλο κερδισμένο της περασμένης Κυριακής. Η επιτυχία αυτή σήμερα κινδυνεύει καθώς ο Σύριζα βρίσκεται εκατοστά από το να κάνει το μεγαλύτερο δώρο στους φιλο-Μνημονιακούς του αντιπάλους προσπαθώντας να κρατά ικανοποιημένους τόσο τις συνιστώσες που κρίνουν ότι η λύση θα δοθεί μέσα στο ευρώ όσο και στις συνιστώσες (και τις λοιπές πολιτικές δυνάμεις εκτός του Σύριζα) που προκρίνουν την έξοδο από το ευρώ. Ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να αποφασίσει με ποιον από τους δύο θα πάει. Και με τους δύο δεν γίνεται. Αν προσπαθήσει να πετύχει την ενότητα της Αριστεράς μη ξεκαθαρίζοντας την θέση του επ΄αυτού, ο Σύριζα να χάσει το τραίνο της ιστορίας, η Αριστερά θα καταβαραθρωθεί (άλλη μια φορά) και η χώρα θα πέσει θύμα ενός θηριώδους λάθους (το οποίο θα προστεθεί στο κτηνώδες λάθος του Μνημονίου). Μπορεί να έχω άδικο όταν φωνάζω, όπου σταθώ κι όπου βρεθώ, ότι «λύση εκτός του ευρώ» θα φέρει μια μεταμοντέρνα δεκαετία του ’30 στην Ευρώπη και στον κόσμο. Μπορεί συνάδελφοί μου, όπως ο Λαπαβίτσας ή ο Ρουμπίνι, να έχουν δίκιο όταν λένε ότι το μέλλον της χώρας προδιαγράφεται λαμπρότερο εκτός του ευρώ. Όμως, αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι η ηγεσία του Σύριζα πρέπει να αποφασίσει ποια από τις δύο σχολές σκέψεις έχει δίκιο και ποια όχι. Μένουν ώρες, ούτε καν μέρες, για να το πράξει. Η Ιστορία μπορεί να είναι διατεθειμένη να περιμένει μια δεύτερη εκλογική αναμέτρηση τον Ιούνιο, ώστε να ξεκαθαρίσεουν τα πράγματα. Ολιγωρία όμως όσον αφορά το αν η λύση θα γίνει μέσα από ενδο-ευρωζωνική διαπραγμάτευση ή μέσα από μια «ηρωική» έξοδο, δεν θα ανεχθεί. Παράρτημα: Τα πέντε σημεία της πρότασης του Σύριζα Καθώς ο κερδισμένος των εκλογών ήταν ο Σύριζα και, δεδομένου ότι στο προηγούμενο άρθρο μου (λίγο πριν τις εκλογές) υποστήριξα την ουσιαστική στήριξη του Σύριζα, νομίζω ότι δικαιούμαι να ρίξω μια κριτική ματιά στα πέντε σημεία που προέθεσε ο κ. Τρίπρας ως ελάχιστο πλαίσιο συμφωνίας με τα άλλα κόμματα για σχηματισμό κυβέρνησης. Τα παίρνω ένα-ένα, προσθέτω σύντομο σχόλιο στο καθένα και, τέλος, λαμβάνω το θάρρος να τα ξανα-γράψω όπως θα τα ήθελα: 1. Άμεση ακύρωση εφαρμογής των μέτρων του Μνημονίου και ειδικότερα εκείνων για μειώσεις μισθών και συντάξεων που προγραμματίζονται για τους επόμενους μήνες Σχόλιο: Δεν υπήρχε κανείς λόγος να ζητηθεί από κανέναν να στείλει ακυρωτικά γράμματα στις Βρυξέλλες. Όπως το EFSF την τελευταία στιγμή ανακοινώνει ότι τελικά θα εκταμιεύσει λιγότερα χρήματα από τα συμφωνημένα (με την Αθήνα) εκ μέρους της Ελλάδας, έτσι κι η νέα ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να κινηθεί κατά το δοκούν αρνούμενη να μειώσει μισθούς και συντάξεις στα επίπεδα που είχε συμφωνήσει με την τρόικα η κυβέρνηση Παπαδήμου. Εναλλακτική διατύπωση: Η νέα κυβέρνηση θα εφαρμόζει πολιτικές μισθών και συντάξεων ανάλογα με το πρωτογενές πλεόνασμα της χώρας, το οποίο θα παραχθεί μέσα από μια από-πάνω-προς-τα-κάτω συμπίεση για όσο χρόνο χρειάζεται ώστε να βρεθεί η Συνολική Λύση στην Κρίση που η ΕΕ υποσχέθηκε από τον Μάρτιο του 2011 χωρίς να την έχει εκπονήσει. 2. Ακύρωση των νόμων που καταργούν τα εργασιακά δικαιώματα και τις συλλογικές συμβάσεις Σχόλιο: Συμφωνώ απολύτως. Μόνο που θα το διατύπωνα διαφορετικά, με τρόπο που να αναδεικνύει το σημαντικό πρόβλημα στην αγορά εργασίας το οποίο προκύπτει από το πολύ μεγάλο εργασιακό κόστος σε σχέση με τον μισθολογικό κόστος (λόγω μη ανταποδοτικών εισφορών) Εναλλακτική διατύπωση: Η νέα κυβέρνηση θα ακυρώσει μέτρα τα οποία, λανθασμένα, λαμβάνουν ως δεδομένο ότι η προσφορά εργασίας είναι αντιστρόφως ανάλογη του μισθού αλλά, παράλληλα, θα λάβει υπ’ όψη τις στρεβλώσεις που δημιουργούν οι υψηλές, και άνευ ανταποδοτικότητας στους εργαζόμενους, εισφορές. 3. Καθιέρωση της απλής αναλογικής στον εκλογικό νόμο και κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών Σχόλιο: Προφανώς και συμφωνώ. Οι 50 βουλευτές που πήρε ως μπόνους η ΝΔ σε αυτές τις εκλογές αποτελούν παραβίαση βασικών δημοκρατικών αρχών. Όμως δεν τα έθετα αυτό τον όρο σε αυτή την χρονική στιγμή. Θα ανέφερα την θέση αυτή αλλά όχι ως όρο συνεργασίας. Σήμερα, προέχουν άλλα ζητήματα. 4. Δημόσιος έλεγχος στο τραπεζικό σύστημα που έχει λάβει έως σήμερα 200 δισ. από την κυβέρνηση και άμεση δημοσιοποίηση της έκθεσης της Black Rock για την κατάσταση των τραπεζών Σχόλιο: Η διαφωνία μου εδώ είναι κάθετη. Δημόσιος έλεγχος από ένα πτωχευμένο δημόσιο το οποίο παράλληλα θέλει να διαπραγματευτεί στην Ευρώπη (κάτι που, όπως έγραψα παραπάνω, έχει ελπίδες μόνο εφόσον αρνηθούμε κι άλλες δόσεις) δεν γίνεται. Τελεία και παύλα. Εκτός κι αν ο Σύριζα σκέφτεται σοβαρά την επιστροφή στην δραχμή και την δήμευση των καταθέσεων – κάτι που δεν θέλω καν να το σκεφτώ (γιατί αν το σκεφτώ θα πρέπει να ζητήσω συγγνώμη για το προηγούμενο άρθρο μου). Εναλλακτική διατύπωση: Η νέα κυβέρνηση ζητά από το EFSF την απ’ ευθείας επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (με κεφάλαια του EFSF) και με κοινές μετοχές που θα = περάσουν στο ίδιο το EFSF, με νέες διοικήσεις να διορίζονται απ’ ευθείας από την ΕΕ, το EFSF και την ΕΒΑ (European Banking Authority) – βλ εδώ για την άποψη αυτή. 5. Δημιουργία επιτροπής λογιστικού ελέγχου (ΕΛΕ), διερεύνηση του επαχθούς χρέους, μορατόριουμ στην αποπληρωμή του και διεκδίκηση δίκαιης και βιώσιμης ευρωπαϊκής λύσης Σχόλιο: Δεν σας κρύβω ότι ένιωσα βαθιά στενοχώρια όταν διάβασα αυτές τις γραμμές. Εξ αρχής είχα δηλώσει ότι καμία ΕΛΕ δεν μπορεί να απαντήσει τα ίδια της τα ερωτήματα. Τώρα μάλιστα που, μετά το Μνημίνιο 2-PSI, το χρέος έχει ουσιασιστικά μετακυλίσει στους ώμους της τρόικα, σχεδόν κανείς από τους αρχικούς μας δανειστές δεν εξακολουθεί να παραμένει δανειστής μας. Άρα, ποιος ο λόγος, πέραν του να χαιδευτούν κάποια αυτιά κάποιων συνιστωσών; Αφήστε που η «κενότητα» της πρόταση για ΕΛΕ έρχεται να επισκιάσει την σημαντική φράση «διεκδίκηση δίκαιης και βιώσιμης ευρωπαϊκής λύσης» (που βέβαια δεν μου αρέσει καθόλου, καθώς μου θυμίζει την «δίκαιη και βιώσιμη λύση του... Κυπριακού»).
Εναλλακτική διατύπωση: Η νέα κυβέρνηση θα θέσει στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής ζήτημα εκπόνησης ενιαίας λύσης για την κρίση στο Ευρώ που να μην προσποιείται πως η «ελληνική κρίση», η «ιρλανδική κρίση», η «ισπανική κρίση» κλπ μπορούν να μελετηθούν, να κατανοηθούν και να επιλυθούν ως εάν να ήταν ανεξάρτητες η μία από την άλλη.
Στο κανάλι του Κρήτη TV μίλησε πρόσφατα ο γνωστός από τις περιηγήσεις του σε όλη τη χώρα Δ.Καζάκης, που μετά το Μέτωπο που σχημάτισε (ΕΠΑΜ) και τις άκυρες επαφές για ενιαίο μέτωπο από άλλα κόμματα, κατεβαίνει στις εκλογές σαν ένα από τα μικρά κόμματα που αξίζουν λιγότερο ή περισσότερο την προσοχή μας.
Μπορείτε να δείτε στο κανάλι του Κρήτη TV και άλλους, δημοφιλέστερους πολιτικούς αρχηγούς. Επιλέγεται εδώ ο Δημήτρης Καζάκης για λόγους που όποιος παρακολουθεί το μπλογκ τους γνωρίζει. Αξίζει να παρατηρήσει κανείς την ακέραια στάση και αυστηρή κριτική του δημοσιογράφου Γ. Σαχίνη. Συγκρίνοντάς τον με τους διαπλεκόμενους μεγαλοδημοσιογράφους, που πάλι θα αρχίσουν να σπείρουν τον πανικό (δεν θα έχουμε φάρμακα, επιλέγουμε ευρώ ή ζωή στις σπηλιές, κλπ) για μία κατάσταση που έρχεται έτσι κι αλλιώς μέσα στο ευρώ σύντομα, εξοργίζεται ή μελαγχολεί. Το πρόβλημα δεν είναι βέβαια η δραχμή ή το ευρώ μόνο. Υπάρχει ένας ολόκληρος καμβάς που συνθέτουν το ελληνικό πρόβλημα, με διαστάσεις μακροψυχαναλυτικές, κοινωνικές, θεσμικές, ιστορικές και, ασφαλώς, οικονομικές.
“…Το έργο της αποχέτευσης και του βιολογικού είναι ασφαλώς έργο πνοής για το νησί μας. Δεν αρκεί όμως να θέλουμε, πρέπει να γνωρίζουμε και τι ακριβώς περιέχει αυτό που θέλουμε. Αφού θα γίνει μια φορά ας γίνει σωστά, με βεβαιότητα για το σχέδιο και τον προγραμματισμό του. Έτσι έπρεπε να είχε αντιμετωπιστεί από όλους τους αιρετούς της τελευταίας δεκαετίας. Η διαχρονική προσέγγισή του σαν προεκλογική εξαγγελία ή σαν μετεκλογική υστεροφημία σε καμία περίπτωση δεν διασφαλίζει την καλή ποιότητα του έργου, που είναι και το ζητούμενο. Το «όχι» μας στην πρόσφατη συνεδρίαση και στην αντίστοιχη Οικονομική Επιτροπή του περασμένου Σεπτέμβρη ήταν και είναι ένα αντίστοιχο «ναι» για ένα σωστό έργο”
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ (12/3/2012)
Στην τελευταία δημοτική συνεδρίαση της 7ης Μαρτίου 2012 συζητήθηκε το θέμα της έγκρισης των μελετών του έργου «Αποχέτευση και Ε.Ε.Λ. Αντιπάρου».
Χωρίς αμφιβολία το έργο της Αποχέτευσης και της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων («Βιολογικός») είναι η σημαντικότερη από τις βασικές υποδομές που στερείται εδώ και χρόνια το νησί μας. Δεν μπορεί κανείς επομένως να είναι αντίθετος στην υλοποίησή του, που είναι κοινός στόχος, παρά μόνο ως προς τη διαδικασία και τη μέθοδο που εφαρμόζεται από τη δημοτική αρχή. Ο συνδυασμός μας καταψήφισε την πρόταση (και κυρίως τον τρόπο με τον οποίο τέθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο) και παρακάτω εξηγούμε τους λόγους που μας οδήγησαν σε αυτή την απόφαση.
Στη συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής στις 25/9/2011 έγινε γνωστό από τον κ. Δήμαρχο ότι η (παλαιά) μελέτη την οποία υπέβαλε ο Δήμος μας ως μέρος της αίτησής μας για την ένταξη και τη χρηματοδότηση του έργου έπρεπε να τροποποιηθεί, καθώς η μελέτη προέβλεπε αποχετευτικό σύστημα για 6.000 κατοίκους, και Βιολογικό για 3.000 κατοίκους. Αποφασίστηκε λοιπόν η τροποποίηση της παλαιάς μελέτης από εξωτερικούς ειδικούς συνεργάτες της Εγνατία ΑΕ -ανάδοχος εταιρεία του έργου-, καθ’ υπόδειξη της ίδιας της Εγνατία ΑΕ.
Σύμφωνα με την τροποποίηση, το έργο θα προέβλεπε να εξυπηρετεί μόνο 3.000 κατοίκους, τόσο για την Αποχέτευση, όσο και για το Βιολογικό. Στην ίδια συνεδρίαση, ο κ. Δήμαρχος έκανε γνωστό ότι θα προέκυπτε δίμηνη περίπου καθυστέρηση για την έκδοση των Τευχών Δημοπράτησης του έργου, εξαιτίας περικοπών προσωπικού στην ανάδοχο εταιρεία. Η λύση, σύμφωνα με τον κ. Δήμαρχο, ήταν να επισπευθεί η διαδικασία μέσω κάποιων συνεργατών της αναδόχου εταιρείας. Οι δύο προτάσεις εγκρίθηκαν κατά πλειοψηφία και το κόστος για τα δύο έργα (α. επίσπευση τευχών δημοπράτησης και β. τροποποίηση μελέτης) θα ανερχόταν στα 20.000 συν ΦΠΑ (10.000 ευρώ η κάθε εργασία), με τον όρο προς τους εξωτερικούς συνεργάτες της Εγνατία ΑΕ να ολοκληρωθούν οι εργασίες τους εντός 45 ημερών.
Από εκείνη την ημερομηνία δεν είχαμε καμία επίσημη ενημέρωση για το ζήτημα. Μάλιστα είχαμε ζητήσει ανεπιτυχώς επίσημη πρόσβαση στα στοιχεία της συγκεκριμένης μελέτης (έχει υποβληθεί σχετικό αίτημά μας προς το Δήμο από τις 5/10/2011-Αρ. Πρωτ. 4222, που δεν έχει απαντηθεί μέχρι σήμερα).
-Χωρίς λοιπόν να γνωρίζουμε οτιδήποτε σχετικά με τη μελέτη,
-Χωρίς να εξηγηθεί ο λόγος που ορίστηκε ως «έκτακτη» η συγκεκριμένη συνεδρίαση της 7ης Μαρτίου του Δημοτικού Συμβουλίου ,
-Χωρίς να υπάρξει εισηγητής επί του σημαντικότατου αυτού θέματος προκειμένου έστω την ύστατη στιγμή να μας κατατόπιζε σχετικά με το έργο Αποχέτευση-Βιολογικός,
δεν ήταν δυνατό να συναινέσουμε στη συγκεκριμένη πρόταση.
Έχουμε ζητήσει εδώ και μήνες να γίνει δημόσιος διάλογος για το ζωτικής σημασίας ζήτημα, που αφορά το μέλλον του νησιού και στο οποίο δεν χωρούν ούτε ημίμετρα, ούτε λανθασμένοι χειρισμοί. Ο Δήμαρχος επικαλέστηκε στην επιχειρηματολογία του ένα αδιέξοδο δίλημμα των καιρών («ή το ψηφίζουμε ή δε θα γίνει το έργο ποτέ»). Ωστόσο, πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν ότι αυτό είναι το φυσικό επακόλουθο των όσων αναφέρθηκαν παραπάνω -δηλαδή, της έλλειψης ενημέρωσης, της πίεσης για βεβιασμένες αποφάσεις και της κακής πολιτικής στο ζήτημα του έργου εδώ και πολλά χρόνια.
Επιπρόσθετα, μέσα στους επτά μήνες από τη συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής θα μπορούσαν να είχαν απαντηθεί τα εξής ερωτήματα που προκύπτουν για το εν λόγω μεγαλεπήβολο έργο:
-Εκκρεμούν δικαστικές αιτήσεις εμπλεκομένων ιδιοκτητών για ακύρωση του έργου στο Συμβούλιο της Επικρατείας για το έργο της αποχέτευσης και για την τεχνική μελέτη του έργου του βιολογικού; Έχει προετοιμαστεί κατάλληλα ο Δήμος ώστε να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο αρνητικής ετυμηγορίας από το ΣτΕ;
-Το έργο αφορά πληθυσμό 1.500 ατόμων το χειμώνα και μόνο 3.000 ατόμων το καλοκαίρι. Παράλληλα, έχει προβλεφθεί -από το 2004- να καταλήγουν εκεί, δηλαδή στην πολυσύχναστη περιοχή του Σιφνέικου, τα απόβλητα και των υπολοίπων περιοχών του νησιού (Κάμπος, Άη Γιώργης Σωρός, κλπ). Έχει προβλεφθεί τεχνικά αυτή η ανάμιξη βοθρολυμάτων και αστικών λυμάτων; Θα εξυπηρετεί το έργο επαρκώς όλο το νησί την καλοκαιρινή περίοδο, και ιδιαίτερα τον Αύγουστο, όταν ο πληθυσμός θα υπερβαίνει κατά πολύ τις 3.000; Αν όχι, με τι επακόλουθα;
-Τι εμπειρία έχουμε από αντίστοιχες μονάδες με συγκεκριμένη μέθοδος υλοποίησης (μέθοδος των τεχνητών υγροτόπων) στις Κυκλάδες; Είναι αλήθεια ότι έχει εφαρμοστεί μόνο σε λίγες περιοχές της Μακεδονίας, αφού κατ’ εξοχήν αφορά μεγάλες πεδινές εκτάσεις και όχι πρανείς βραχώδεις εκτάσεις στην έκθεση των βόρειων και βορειοδυτικών ανέμων, που πνέουν περισσότερο στο νησί μας; Η προτεινόμενη εναλλακτική λύση μεθόδου κόμπακτ, όπως γίνεται σε πολλά νησιά, η πιο σύγχρονη μέθοδος της ηλεκτρόλυσης, καθώς και άλλες πιθανές λύσεις, γιατί δεν έχουν ποτέ συζητηθεί, τώρα αλλά και παλαιότερα;
-Ποιες ενέργειες έχουν γίνει σχετικά με το συντονισμό των υπηρεσιών (Εγνατία και ΔΕΗ), ώστε να συμπορευτεί η φάση της αποχέτευσης με αυτή τη υπογειοποίησης των καλωδίων της ΔΕΗ;
Όλα αυτά τα ερωτήματα, μαζί με πολλά ακόμα, δεν είναι λόγοι ματαίωσης, αλλά, απεναντίας, λόγοι τοποθέτησης του ζητήματος σε δημόσιο διάλογο με στόχο την παράθεση απόψεων και την πλήρη ενημέρωση. Μάλιστα ακόμα κι ο δήμαρχος στο συγκεκριμένο πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο δήλωσε ότι συμμερίζεται τους ενδοιασμούς μας και αντιλαμβάνεται ότι η θέση μας προκύπτει από καθαρό ενδιαφέρον για τα κοινά.
Γι αυτό ακριβώς είχαμε ζητήσει στο επίμαχο συμβούλιο της Οικονομικής Επιτροπής (25/9/2011) να έρθουμε σε επαφή, σε συνεργασία ασφαλώς με το Δήμο, με προτεινόμενο επιφανή ειδικό μηχανικό μεγάλης κατασκευαστικής εταιρείας ώστε να αναζητηθεί μία τεκμηριωμένη ουδέτερη άποψη. Τότε καταψηφίσαμε την πρόταση των μελετών επειδή η ομάδα μας θα προτιμούσε να προηγηθεί ανοιχτή, δημόσια συζήτηση με ειδικούς μηχανικούς και με εκπροσώπους της Εγνατία ΑΕ, σχετικά με τα παραπάνω έργα και με το έργο γενικότερα, και μετά να λαμβάνονταν, εφ’ όσον χρειάζονταν, όποιες αποφάσεις σχετικά με τυχόν τροποποιήσεις των μελετών ή του έργου. Το ίδιο πράξαμε και τώρα.
Το έργο της αποχέτευσης και του βιολογικού είναι ασφαλώς έργο πνοής για το νησί μας. Δεν αρκεί όμως να θέλουμε, πρέπει να γνωρίζουμε και τι ακριβώς περιέχει αυτό που θέλουμε. Αφού θα γίνει μια φορά ας γίνει σωστά, με βεβαιότητα για το σχέδιο και τον προγραμματισμό του. Έτσι έπρεπε να είχε αντιμετωπιστεί από όλους τους αιρετούς της τελευταίας δεκαετίας. Η διαχρονική προσέγγισή του σαν προεκλογική εξαγγελία ή σαν μετεκλογική υστεροφημία σε καμία περίπτωση δεν διασφαλίζει την καλή ποιότητα του έργου, που είναι και το ζητούμενο.
Το «όχι» μας στην πρόσφατη συνεδρίαση και στην αντίστοιχη Οικονομική Επιτροπή του περασμένου Σεπτέμβρη ήταν και είναι ένα αντίστοιχο «ναι» για ένα σωστό έργο.
Το φιλμ έκανε διάσημη την Αντίπαρο όπου έως τότε δεν είχε καν ηλεκτρικό ρεύμα
Όταν στις αρχές της δεκαετίας του 1960 ο ΦιλοποίμηνΦίνος επέλεξε την Αντίπαρο ως τόπο δραματουργίας της ταινίας του Ντίνου Δημόπουλου «Μανταλένα», το νησί δεν στηριζόταν καν από ηλεκτρικό ρεύμα. « Δουλεύαμε με γεννήτριες τις οποίες είχε στείλει ο ίδιος ο Φίνος » θυμάται σήμερα ο ηθοποιός ΒασίληςΚαΐλας, ο μοναδικός που ζει σήμερα από τους ηθοποιούς που υποδύονταν τους βασικούς ρόλους στη «Μανταλένα». « Ο φωτισμός προερχόταναπό ρεφλεκτέρ (ανακλαστήρες)και από κάτι τεράστιους προβολείςπου δούλευαν με κάρβουνο όπως και οι μηχανές προβολής στους κινηματογράφους ».
Όπως ήταν φυσικό, η ζωή στο νησί των Κυκλάδων ήταν ακόμη πρωτόγονη. Δεν θα αργούσε να πάρει τα πάνω της με το τεράστιο- για την εποχή- γεγονός ότι μια ελληνική ταινία με διάσημα ονόματα όπως η Αλίκη Βουγιουκλάκη και ο ΔημήτρηςΠαπαμιχαήλ γυριζόταν εκεί. Τα γυρίσματα της «Μανταλένας» υπήρξαν σημαντικό βήμα για την αναβάθμιση της ζωής του τόπου.
Ο Βασίλης Καΐλας ήταν μόλις έξι ετών την εποχή των γυρισμάτων της ταινίας και δεν είχε καταλάβει τον λόγο για τον οποίο ο Φίνος επέλεξε την Αντίπαρο για να γυριστεί εκεί η ταινία. « Αργότεραέπεσε στην αντίληψή μου ότι σημαντικό ρόλο της επιλογής της Αντιπάρου ήταν η καταγωγή από το νησί του Γεωργίου Ρούσσου, που έγραψε το σενάριο της ταινίας.Σίγουρα πάντως το νησί βόλευε πάρα πολύ γιατί εκείνη την εποχή το δρομολόγιο Πάρος -Αντίπαροςγινόταν ακόμη με καΐκια με πανιά,γεγονός που εξυπηρετούσετο θέμα της “Μανταλένας”,που ήταν ο ανταγωνισμός των δυο ιδιοκτητών καϊκιών ».
Η θρυλική πλέον ταινία του ΝτίνουΔημόπουλου, η οποία κατόρθωσε να φθάσει ως το διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Καννών το 1961, πραγματεύεται την ιστορία της Μανταλένας (Αλίκη Βουγιουκλάκη), κόρης ενός φτωχού βαρκάρη (Λαυρέντης Διανέλλος), η οποία μετά τον θάνατό του αποφασίζει να ανταγωνιστεί η ίδια τον καλοβαλμένο καραβοκύρη του νησιού ( Θόδωρος Μορίδης ) προκειμένου να θρέψει τα έξι μικρά αδέλφια της. Το πράγματα αρχίζουν να περιπλέκονται όταν η Μανταλένα ερωτεύεται τον Λάμπη, τον γιο του πλοιοκτήτη, τον οποίο υποδύεται ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ. Ο Καΐλας ήταν ο περίφημος Παντελάρας, ο ατίθασος, τσαμπουκάς και υπερήφανος μικρός αδελφός της Μανταλένας. «Ήμουν το μοναδικό από τα αδέλφια της Μανταλένας που είχεέρθει από την Αθήνα. Όλα τα υπόλοιπα ήταν παιδιά από την Αντίπαρο» λέει.
Παρ΄ ότι ακόμη νήπιο, τη χρονιά της «Μανταλένας» ο Βασίλης Καΐλας- που θα έμενε στην Ιστορία ως το παιδί-θαύμα του ελληνικού κινηματογράφου- είχε ήδη περισσότερες από δέκα ταινίες στο ενεργητικό του. Πρώτη (και ίσως καλύτερη) ήταν το «Τελευταίο ψέμα» του Μιχάλη Κακογιάννη, στον οποίο άλλωστε ο ηθοποιός θα οφείλει σε όλη του τη ζωή το ότι του έδωσε τη χρυσή ευκαιρία να παίξει στον κινηματογράφο. Ο Κακογιάννης τον είχε επιλέξει αμέσως όταν τον είδε τυχαία στην πολυκατοικία της Έλλης Λαμπέτη - στο «Τελευταίο ψέμα» ο Καΐλας υποδύεται τον γιο της Ελένης Ζαφειρίου που μαζί με τη Λαμπέτη πηγαίνει στην Τήνο για να βρει τη φωνή του.
« Ολόκληρο το καλοκαίρι του 1960 το φάγαμε στην Αντίπαρο » συνεχίζει ο Καΐλας καθισμένος πίσω από το γραφείο του στην οδό Γαμβέτα και καπνίζοντας το ένα τσιγάρο μετά το άλλο. « Το νεγκατίφτων γυρισμάτων της κάθε ημέραςέφευγε με το πλοίο για τον Πειραιάώστε να ελεγχθεί στα γραφεία της Φίνος Φιλμ. Προέκυπταν προβλήματασε καθημερινή βάση. Σκηνές που έπρεπε να ξαναγυριστούν,το φιλμ που στελνόταν πάλιστο νησί από την Αθήνα και πάλιπίσω κλπ. ».
Ο Καΐλας δεν είχε ξαναβρεθεί στην Αντίπαρο πριν από τα γυρίσματα της «Μανταλένας». Και δεν θα ξαναπήγαινε παρά δεκαετίες αργότερα, όταν η δημοτική αρχή της Αντιπάρου βράβευσε τους συντελεστές της ταινίας σε μια ειδική τιμητική εκδήλωση. « Μαζί μου ήταν η Καίτη Λαμπροπούλου,η Σμάρω Στεφανίδου και σε αναπηρικό καροτσάκιο Σπύρος Καλογήρου. Η κλονισμένη υγεία του Θανάση Βέγγου δεν του επέτρεψε να έρθει. Ήμασταν οι μόνοι επιζώντες και δυστυχώς σήμερα δεν υπάρχει κανείςτους. Τότε είδα και πάλι την “οικογένειά” μου ».
Το ατύχημα της Αλίκης και το ψάρεμα με τον Ζερβό
Μια από τις εικόνες που έχουν εντυπωθεί στη μνήμη του Βασίλη Καΐλα παραμένει εκείνη του ηθοποιού Παντελή Ζερβού, ο οποίος ξυπνούσε από τα χαράματα και δεν περίμενε τον μακιγέρ για να τον βάψει. « O Ζερβός έπαιζε τον παπά της ιστορίαςκαι φτιαχνόταν μόνος του για να μη χάνει χρόνο για το χόμπι του. Έβαζε τα ράσα και τα γένια του και πήγαινε στον μόλο, τον μοναδικό μόλο που υπήρχε τότε εκεί. Επειδήαγαπούσε πολύ το ψάρεμα και του άρεσε να ψαρεύει πολύ νωρίς το πρωί, προτού αρχίσουν τα γυρίσματα.Φτιαχνότανλοιπόν για να είναι έτοιμος για αργότερα και πήγαινενα ψαρέψει. Τον ακολουθούσακι εγώ.Δεν είχα πετονιά αλλάέναν σπάγκο με κλωστή και βελόναγυρισμένη σαν αγκίστρι.Και ψωμοτύρι ».
Φαίνεται ότι ο Καΐλας ήταν καλός μαθητής του Ζερβού στο ψάρεμα γιατί μια μέρα ψάρεψε έναν τεράστιο κέφαλο, πολύ μεγαλύτερο από τη σοδιά του Ζερβού. « Έτρεχα σε όλη το νησί για να δείξω τον κέφαλο » λέει γελώντας ο Καΐλας. « Έκπληκτος ο Ζερβός,δεν μπορούσε να χωνέψει που ένα πιτσιρίκι τού είχε βάλει τα γυαλιά.Ο Ζερβός μού είχε τεράστια αδυναμία,όπως και εγώ ».
Ένα άλλο γεγονός που θυμάται ο Καΐλας και το οποίο είχε προκαλέσει αρκετό θόρυβο τότε, είναι το ατύχημα της Αλίκης Βουγιουκλάκη κατά τη διάρκεια του γυρίσματος της σκηνής του καβγά της με τον Παπαμιχαήλ στη βάρκα. Είναι η σκηνή στην οποία τους βλέπουμε να πέφτουν στη θάλασσα. « Η Αλίκηέχασε την ισορροπία της και έπεσε χτυπώντας το πίσω μέρος του κεφαλιού της στην κουπαστή. Αν δείτε την ταινία με προσοχή,θα το παρατηρήσετε. Δεν ήταν καθόλουαστείο.Παραλίγο να μείνει,κυριολεκτικά,στοντόπο. Έχασε τις αισθήσειςτης, δεν θυμάμαι αν την πήραν τα αίματα, πάντως τα γυρίσματαδιακόπηκαν και επικρατούσεπανικός ».
Σε μια άλλη περίπτωση ένας παραθεριστής στη διάρκεια του γυρίσματος ήρθε να ζητήσει αυτόγραφο από την Αλίκη και επειδή δεν είχε ούτε στιλό ούτε χαρτί ούτε φωτογραφία, της είπε να του γράψει μια αφιέρωση με το κραγιόν της στην πλάτη του. « Δεν έκανε μπάνιοπροκειμένου να μη χαλάσει το αυτόγραφο!» θυμάται ο Καΐλας.
Υπήρξαν και άλλες εικόνες που έμελλε να χαραχθούν στη μνήμη του Καΐλα. Σήμερα τις θυμάται και βουρκώνει. «Οι γονείς μου ήταν διά συμβολαίου διαρκώς παρόντες στο νησί. Στη σκηνή όπου πηδούν τις φωτιές στον Αϊ-Γιάννη έγινε μια πραγματική γιορτή όπου ο πατέρας μου μαζί με τον Σπύρο Καλογήρου έκαναν τους μάγους συμμετέχονταςστα τοπικά έθιμα».
«Το καθετί γινόταν με ιδρώτα και αίμα» καταλήγει ο ηθοποιός. «Αλλάκαι με πολύ μεγάλο μεράκι, πολύμεγάλη αγάπη:αυτό που δυστυχώς λείπεισήμερα». Τις ίδιες ευχάριστες αναμνήσεις έχει από το ίδιο το νησί, την αγνότητα των ανθρώπων του, το γεγονός ότι όλοι οι κάτοικοι είχαν αγκαλιάσει με αγάπη την ταινία.
«ΑΔΕΛΦΕ,ΚΑΝΤΕ ΚΑΤΙ ΓΙΑ ΤΟ ΝΗΣΙ!»
«Ο πατέρας μου παρότρυνε διαρκώς τον θείο μου να κάνει “κάτι” για την Αντίπαρο» λέει σήμερα ο Παναγιώτης Ρούσσος για τον θείο του,δημοσιογράφο,ιστορικό και σεναριογράφο της «Μανταλένας» Γεώργιο Ρούσσο.«Ιδεολογικά όμως ο Γεώργιος Ρούσσος ήταν αντίθετος στις χάρες και στα ρουσφέτια που ενίοτε του ζητούσαν, γιατί ήξερε ότι αν ενέδιδε,αυτό θα είχε αντίκτυπο στη δουλειά του.Αυτή τη στάση του όμως ο πατέρας μου την εκλάμβανε ως άρνηση βοηθείας για την Αντίπαρο». Εν τέλει,αυτό που φάνηκε ότι μπορούσε να κάνει ο Γεώργιος Ρούσσος για την ανάδειξη του κυκλαδίτικου νησιού του ήταν να γράψει το σενάριο μιας ταινίας. Καθ΄ ότι φίλος του Φιλοποίμενος Φίνου,ο Ρούσσος ανέλαβε να γράψει το σενάριο της «Μανταλένας»,το οποίο μάλιστα είναι βασισμένο σε ένα αληθινό περιστατικό που είχε βιώσει ο συγγραφέας στα νιάτα του στην Αντίπαρο.«Στην ουσία,αυτό που ο Ρούσσος έκανε στη “Μανταλένα” ήταν μια καταγραφή της αληθινής ζωής της Αντιπάρου,η οποία παραμένει η ίδια ακόμη και σήμερα» λέει ο Παναγιώτης Ρούσσος,ο οποίος,οκτώ χρόνων την εποχή των γυρισμάτων,έπαιξε και αυτός στην ταινία: είναι το παιδί που βρίσκεται σε καλύτερη οικονομική κατάσταση από τον Παντελάρα του Βασίλη Καΐλα και όταν του προσφέρει ψωμοτύρι εκείνος, παρ΄ ότι πεινάει, δεν το δέχεται, καθ΄ ότι υπερήφανος.
Όπως ήταν φυσικό,το γύρισμα της «Μανταλένας» στην Αντίπαρο σήμανε πολλά για τους κατοίκους του νησιού οι οποίοι ούτε αυτοκίνητο είχαν ξαναδεί να κυκλοφορεί στους δρόμους του νησιού.«Ένα τζίπ του Φίνου ήταν το πρώτο αυτοκίνητο που ήρθε ποτέ στην Αντίπαρο,για να γυρνούν όλο το νησί για τις ανάγκες της ταινίας » λέει ο Παναγιώτης Ρούσσος. Ηταν η πρώτη φορά που ολόκληρο το συνεργείο της Φίνος Φιλμ αναγκάστηκε να μεταφερθεί εκτός στούντιο για τα γυρίσματα μιας ταινίας.
Το τζιπ είχε έρθει με καΐκι στο νησί,όπως άλλωστε και το πιάνο του Μάνου Χατζιδάκι . Του το μετέφεραν με εμπορικό καΐκι από το Κερατσίνι στην Αντίπαρο.«Καθετί σε αυτή την ταινία έγινε σε προσωπικό επίπεδο» συνεχίζει ο κ.Ρούσσος.«Ο Χατζιδάκις ήταν επίσης πολύ φίλος του θείου μου και έμεινε στην Αντίπαρο καθ΄ όλη τη διάρκεια των γυρισμάτων της “Μανταλένας” για να γράψει τη μουσική της ταινίας.Είχε έρθει πολύς κόσμος στα γυρίσματα.Ο Μάριος Πλωρίτης,για παράδειγμα,ήταν κάθε 15 ημέρες στην Αντίπαρο».Μάλιστα,ο Πλωρίτης θα έγραφε αργότερα για την ταινία: «Δεν είναι βέβαια έργο τέχνης,αλλά ταινία εμπορική,που δείχνει όμως τι μπορεί να επιτευχθεί και σε αυτόν τον τομέα όταν οι δημιουργοί της σέβονται το κοινό και μοχθούν πραγματικά για να ανεβάσουν τη στάθμη του ελληνικού κινηματογράφου». Το παντοπωλείο του πατέρα του Ρούσσου το οποίο πρόσφερε και κρασί ήταν το καθημερινό σημείο συνάντησης των ηθοποιών μετά το πέρας των γυρισμάτων.Ο Καΐλας το αποκάλεσε «ορμητήριο» της παραγωγής. «Έπιναν και τα έλεγαν» λέει ο κ.Ρούσσος «και ήταν όμορφο να τους βλέπεις όλους μαζί. Ζερβός, Καλογήρου, Βέγγος, Παπαμιχαήλ. Όλοι ήταν εκεί.Σαν μια οικογένεια».«Η ταινία όντως βοήθησε πολύ το νησί γιατί όλοι οι κάτοικοί του δούλεψαν στη “Μανταλένα”» σημειώνει ο κ.Ρούσσος.Στην Ελλάδα το φιλμ στην πρώτη προβολή του πλησίασε τις 200.000 εισιτήρια ενώ η διαδρομή του στο εξωτερικό έκανε γνωστή την Αντίπαρο σε πολύ κόσμο.«Από την επόμενη κιόλας χρονιά ο κόσμος που ερχόταν στην Αντίπαρο ήταν πολύς.Ο κόσμος της Αντιπάρου άρχισε να νοικιάζει τα σπίτια του και έτσι σιγά-σιγά άρχισαν να κτίζονται ξενοδοχεία.Από τη “Μανταλένα”,ουσιαστικά,ξεκίνησε ο τουρισμός μας».
![IMG_1538 (Large)_thumb[2]](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiL8lbNoYcEAnVb40p77u3sWe-iNBZTU04blQfi8Igl8b46QtMeOEAWfdfY2Of53D-QbC8JIivz0ZgOtbovpekIWtjZRjyMBwX1R04z59M6qCdbOxmnSotpgfelwFy7sWZjKeXdecxMndv9/s1600-h/IMG_5108Large%25255B4%25255D%25255B4%25255D.jpg "IMG_1538 (Large)_thumb[2]")
+%5B640x480%5D.JPG)