Τα ισχυρά ατού των ελληνικών νησιών

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ

Η Αμοργός και η Πάτμος θα μπορούσαν να λειτουργούν ως κέντρα θρησκευτικού τουρισμού, η Κέα, η Ανδρος και η Νάξος ως νησιά περιπατητικού τουρισμού, η Σαντορίνη και η Λήμνος μοιάζουν αγαπημένοι προορισμοί για τους φίλους του κρασιού και της γεύσης, η Κίμωλος, η Νίσυρος αλλά και η Λέσβος (Απολιθωμένο Δάσος) θα προσέλκυαν λάτρεις του γεωλογικού τουρισμού;

Η Χίος θα μπορούσε να αναδείξει τον μεσαιωνικό της χαρακτήρα, η Λέσβος τη σχέση της με τη Σαπφώ, τον Αλκαίο αλλά και τον Ελύτη (λογοτεχνία), τον Θεόφιλο (ζωγραφική), τον Θεόφραστο (οικολογία), την ελιά και το ούζο; Η Σάμος τη σχέση της με τον Πυθαγόρα και την επιστήμη (Ευπαλίνειο Ορυγμα); Και όλα μαζί να αναδείξουν τη μοναδικότητα και τον πλούτο του αρχιπελάγους σε ξηρά και θάλασσα;

Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των νησιών περνά μέσα από τη στροφή στην παραγωγή ειδικών ποιοτικών προϊόντων και υπηρεσιών που να βασίζονται στα ειδικά πολιτισμικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά των νησιών με ταυτόχρονη δημιουργία νέας ταυτότητας (brand name) στην αγορά.

Τα παραπάνω είναι μερικά από τα βασικά συμπεράσματα μελέτης που εκπόνησε για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης ομάδα Ευρωπαίων εμπειρογνωμόνων υπό την καθοδήγηση του Πανεπιστημίου Αιγαίου και με επιστημονικό υπεύθυνο τον επίκουρο καθηγητή Γιάννη Σπιλάνη.

«Η μονόπλευρη τουριστική ανάπτυξη, που είχε σημαντικές επιπτώσεις στην αναστροφή της φθίνουσας δημογραφικής και οικονομικής εξέλιξης πολλών νησιών, έχει εξαντλήσει τις προοπτικές ανάπτυξης καθώς δέχεται έντονο ανταγωνισμό από χώρες χαμηλού κόστους», μας λέει ο κ. Σπιλάνης. «Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό νησιωτικού πληθυσμού κατακερματισμένο σε πολλά μεσαία και μικρά νησιά από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα με συνέπεια να αντιμετωπίζει εντονότερα τα προβλήματα της νησιωτικότητας και μεγάλες ενδοπεριφερειακές διαφορές, τα γενικά συμπεράσματα της μελέτης έχουν εφαρμογή στον ελληνικό νησιωτικό χώρο».

Οι επιστήμονες τονίζουν πως η δημιουργία κοινωνιών των 365 ημερών στα νησιά απαιτεί να δοθεί στους νησιώτες και σε όσους επιθυμούν να εγκατασταθούν σ' αυτά η πρόσβαση σε υπηρεσίες δημοσίου συμφέροντος με τρόπο που να τα καθιστούν ελκυστικά, ώστε να μην αισθάνονται πολίτες β' κατηγορίας.

«Η εφαρμογή μιας νησιωτικής πολιτικής απαιτεί την εκφρασμένη βούληση σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο και την υποστήριξη των φορέων που θα αναλάβουν το έργο αυτό από ένα Ινστιτούτο Νησιωτικής Πολιτικής», προσθέτει ο κ. Σπιλάνης.

«Ποιες οι προοπτικές των νησιών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής 2020; Στην πρόταση για "έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς μεγέθυνση" αντιπροτείνεται "το ποιοτικό, το πράσινο και το νησί των ίσων ευκαιριών" σε μια προσπάθεια τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιών να μη λειτουργούν ως μειονεκτήματα αλλά να αξιοποιηθούν ως πλεονεκτήματα.

Προϋποθέτει τόσο την ανάληψη δράσεων σε τοπικό και εθνικό επίπεδο για ανατροπή της υφιστάμενης αναπτυξιακής στρατηγικής όσο και τη διαμόρφωση ενός διαφορετικού πλαισίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο με στόχο την εδαφική συνοχή, βασισμένο σε 2 άξονες:

(α) Θεσμικές ρυθμίσεις και συντονισμό σε καίριες για τα νησιά κλαδικές πολιτικές ώστε να λαμβάνουν υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά της νησιωτικότητας (β) Χρηματοδοτήσεις για να αντιμετωπιστεί το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται η νησιωτικότητα».

Υπάρχει χώρος για την Αντίπαρο σε αυτές τις εκδοχές του εναλλακτικού τουρισμού ή μόνο κάθε τέσσερα χρονάκια θα ακούμε σχετικές εξαγγελίες;