17 Απρ 2009

Που μένει ο Θεός τελικά; Η Μεγάλη Εβδομάδα της επιστήμης - Νευροθεολογία - Θεοεκτομή ή Θεοεμφύτευση;

Ζούμε για να πιστεύουμε ή πιστεύουμε για να ζούμε; Στην πιο επίκαιρη ημέρα του χρόνου ανασύρουμε ένα παλιότερο άρθρο για τον κλάδο της Θεονευρολογίας, που αναζητεί το θρησκευτικό κέντρο του ανθρωπίνου εγκεφάλου, και διερευνά αν αυτό είναι αιτία ή αιτιατό.Είναι ο εγκέφαλός μας εκ κατασκευής προγραμματισμένος για υπερβατικές εμπειρίες ή πρόκειται για μια νευρωνική αδυναμία που πιστοποιεί το αντίθετο; Και τελικά ο Θεός κατοικεί κάπου ψηλά ή μέσα στο κεφάλι μας, πλάι σε εξωγήινους, δαίμονες, ξωτικά και σατανάδες;

Η πύλη του Αγίου Πνεύματος

Η ανάπτυξη της επιστημονικής σκέψης και η πλήρης επικράτηση της τεχνοεπιστήμης ως κινητήριας μηχανής διαμόρφωσης των νεότερων κοινωνιών υποτίθεται ότι θα συνεπαγόταν, τουλάχιστον στη Δύση, την εξάλειψη της πίστης σε υπερφυσικά όντα και την οριστική χρεοκοπία κάθε υπερβατικής πνευματικότητας.


Εχουν περάσει τρεις αιώνες απρόσκοπτης και εντυπωσιακής ανάπτυξης της επιστημονικής σκέψης και όμως, πάνω από το 95% του παγκόσμιου πληθυσμού δηλώνει ότι πιστεύει στην ύπαρξη μιας υπερφυσικής, δημιουργικής δύναμης. Και το 50% από αυτούς αποκαλεί αυτή τη δύναμη «θεό». Πώς μπορούμε να εξηγήσουμε την επίμονη παρουσία, την «παράλογη» εμμονή σε τέτοιες «ανορθολογικές» πεποιθήσεις;

Παρά τον εικονοκλαστικό ζήλο που έχουν επιδείξει τα λαμπρότερα μυαλά του είδους μας (φιλόσοφοι, επιστήμονες, κοινωνιολόγοι) ενάντια στις λεγόμενες θεολογικές ψευδαισθήσεις, παρά τον συστηματικό, και απολύτως δικαιολογημένο, πόλεμο ενάντια στις σκοταδιστικές θεοκρατικές-εκκλησιαστικές αντιλήψεις του παρελθόντος· και παρά την υποτιθέμενη «εκκοσμίκευση» της ανθρώπινης σκέψης, η ανάγκη για «υπερβατικές» και «θρησκευτικές» εμπειρίες φαίνεται να αποτελεί, ανά τους αιώνες, ένα σταθερό χαρακτηριστικό της ζωής των ανθρώπων. Αν δεχτούμε, συμφωνώντας με τον Μαρξ, ότι «η θρησκεία είναι το όπιο των λαών», τότε θα πρέπει αντικειμενικότατα να διαπιστώσουμε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι εξακολουθούν να είναι εξαρτημένοι από την ανάγκη «υπερβατικότητας»: οπιομανείς του υπερφυσικού!

Και η σύγχρονη επιστήμη; Είναι άραγε σε θέση να εξηγήσει γιατί η πλειονότητα των ανθρώπων εκδηλώνει μια τέτοια έντονη ανάγκη για θρησκευτικές, υπερβατικές και απόκοσμες πνευματικές εμπειρίες; Ορισμένοι επιστήμονες δοκίμασαν να βρουν κάποιες «ορθολογικές» απαντήσεις: είτε μελετώντας τον ανθρώπινο εγκέφαλο -τη μηχανή παραγωγής του νου και της ανθρώπινης πνευματικότητας- είτε αποκωδικοποιώντας τα μυστικά του DNA, της χημικής γλώσσας με την οποία είναι γραμμένες οι πληροφορίες των γονιδίων μας.

Η κατοικία του Θεού

Η διαχρονική παρουσία και η σχεδόν καθολική γοητεία του «υπερφυσικού» και του «υπερβατικού» στην ανθρώπινη Ιστορία αποτελεί αφενός μια πρόκληση για την επιστημονική και εξορθολογισμένη νοοτροπία μας και αφετέρου ένα απολύτως νόμιμο πρόβλημα που χρήζει επιστημονικής εξηγήσεως. Μήπως η ιλιγγιώδης πρόοδος των γνώσεών μας σχετικά με την αρχιτεκτονική και τη λειτουργία του εγκεφάλου μπορεί να μας διαφωτίσει;

Ο Αντριου Νιούμπεργκ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια (ΗΠΑ) και συγγραφέας ενός πολυσυζητημένου άρθρου με τίτλο «Γιατί πιστεύουμε ό,τι πιστεύουμε», διατείνεται ότι «Ο εγκέφαλός μας είναι ουσιαστικά μια μηχανή πίστης επειδή δεν έχει άλλη επιλογή». Ο Αμερικανός ερευνητής της εγκεφαλικής βάσης των θρησκευτικών αισθημάτων και της μυστικιστικής έκστασης μελετά εδώ και πολλά χρόνια με νευροαπεικονιστικές μεθόδους (αξονική και μαγνητική τομογραφία) τους εγκεφάλους πολλών μοναχών, από διαφορετικά τάγματα, καθώς προσεύχονται και βρίσκονται σε βαθύ διαλογισμό.

Χάρη σε αυτές τις απεικονιστικές μεθόδους κατάφερε να εντοπίσει και να παρακολουθήσει ζωντανά τις νευρικές διεργασίες που συντελούνται στο εσωτερικό του εγκεφάλου όταν βρίσκεται σε κατάσταση θρησκευτικής έκστασης. Διαπίστωσε λοιπόν ότι εκτός από τις αναμενόμενες περιοχές του μετωπιαίου φλοιού που ενεργοποιούνται όταν συγκεντρώνουμε την προσοχή μας, δραστηριοποιείται έντονα και το στεφανιαίο σύστημα, ένα περίπλοκο δίκτυο από πιο αρχαϊκές δομές του εγκεφάλου που παίζει αποφασιστικό ρόλο στη μνήμη, τη μάθηση και το συναίσθημα. Ο Νιούμπεργκ παρατήρησε επίσης μια εντυπωσιακή μείωση της δραστηριότητας των βρεγματικών λοβών του εγκεφάλου, της ζώνης του εγκεφαλικού φλοιού όπου διαμορφώνεται η αίσθηση του Εγώ και της προσωπικής ταυτότητας. Η απενεργοποίηση των νευρωνικών κυκλωμάτων αυτής της περιοχής, κατά τη διάρκεια της βαθιάς προσευχής ή του διαλογισμού, έχει ως συνέπεια να γίνονται ολοένα και πιο ασαφή τα όρια μεταξύ του Εγώ και του εξωτερικού κόσμου και επομένως δημιουργείται στον μύστη η ρεαλιστικότατη ψευδαίσθηση ότι ενώνεται με το Σύμπαν και επικοινωνεί με το Υπερπέραν!


Βέβαια, από μια άλλη σκοπιά, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι δεν είναι ο εγκέφαλος που παράγει την «έκσταση» αλλά, αντίθετα, η μυσταγωγική υπερβατική εμπειρία κάνει την είσοδό της στα γήινα πράγματα μέσω των συγκεκριμένων περιοχών του εγκεφάλου μας, ο οποίος λειτουργεί ως δέκτης-υποδοχέας της «υπερβατικής πραγματικότητας». Η ερμηνεία των πειραματικών δεδομένων εξαρτάται από τις ιδεολογικές προκαταλήψεις του παρατηρητή: για κάποιους, τα πειράματα αυτά αποτελούν την πολυπόθητη απόδειξη της ύπαρξης του Θεού, ενώ αντίθετα για τους πιο προσεκτικούς και δύσπιστους παρατηρητές αποτελούν την απόδειξη ότι το υπερβατικό και το απόλυτο είναι απλώς το προϊόν της λειτουργίας του εγκεφάλου μας. Οπως παραδέχεται και ο ίδιος ο Νιούμπεργκ, «είμαστε βιολογικά προγραμματισμένοι για να βρίσκουμε κάποιο νόημα στις ζωές μας. Ωστόσο, το αν ο Θεός αποτελεί απλώς ένα δημιούργημα του εγκεφάλου μας ή όχι, δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί επιστημονικά».

Το κράνος του Θεού

Ενας άλλος πρωτοπόρος στη διερεύνηση των εγκεφαλικών προϋποθέσεων κάθε θρησκευτικής ή υπερβατικής εμπειρίας είναι ο Καναδός νευροεπιστήμονας Μάικλ Πέρσινγκερ. Πριν από περίπου 20 χρόνια άρχισε να μελετά συστηματικά γιατί οι άνθρωποι που ανήκουν σε διαφορετικά εκκλησιαστικά δόγματα ή σε εντελώς διαφορετικές πολιτισμικές παραδόσεις βιώνουν με τόσο όμοιο τρόπο κάποιες υπερβατικές ή μυστικιστικές εμπειρίες.

Για να ερευνήσει αυτή τη σκανδαλώδη σύμπτωση, ο Πέρσινγκερ χρησιμοποίησε μια συσκευή, ένα είδος κράνους, που δημιουργούσε ένα ισχυρό αλλά ακίνδυνο μαγνητικό πεδίο γύρω από το κεφάλι των εθελοντών που το φορούσαν. Ο ίδιος, αν και δήλωνε άθεος, μόλις δοκίμασε στον εαυτό του το κράνος διαπίστωσε έκπληκτος ότι είχε, για πρώτη φορά στη ζωή του, μια υπερβατική εμπειρία: ένιωσε την παρουσία του Θεού!

Αποφάσισε λοιπόν να δοκιμάσει τις συνέπειες που θα είχε η τοποθέτηση αυτού του «κράνους του θεού» πάνω στο κεφάλι πολλών και διαφορετικών εθελοντών. Το 80% των εθελοντών δήλωσε ότι η συσκευή αυτή τους είχε προκαλέσει υπερβατικές εμπειρίες επικοινωνίας με τον Θεό. Διαπίστωσε μάλιστα ότι οι περίεργες εκστατικές εμπειρίες και τα θρησκευτικά συναισθήματα προέκυπταν κατά κανόνα όταν η ηλεκτρομαγνητική διέγερση που προκαλούσε το κράνος εστιαζόταν στους κροταφικούς λοβούς του εθελοντή. Μήπως είχαν ανακαλύψει την εγκεφαλική έδρα των θρησκευτικών συναισθημάτων; Είχαν επιτέλους εντοπίσει την κατοικία του Θεού μέσα στους κροταφικούς μας λοβούς, μια περιοχή του εγκεφάλου λίγο πιο πάνω από τα αυτιά μας; Ας μη βιαστούμε να πανηγυρίσουμε. Δυστυχώς, η επανάληψη του πειράματος από μια ερευνητική ομάδα στην Ελβετία δεν είχε την ίδια επιτυχία. Το όλο θέμα παραμένει ανοιχτό, εξάλλου σπανίως στην επιστήμη ένα μόνο πείραμα μπορεί να μας προσφέρει τις οριστικές απαντήσεις.

Ωστόσο, μια σαφέστερη ένδειξη ότι τα θρησκευτικά συναισθήματα και οι υπερβατικές εμπειρίες εξαρτώνται άμεσα από δομές του εγκεφάλου μας προκύπτει από πολλές νευρολογικές έρευνες. Πράγματι, από καιρό είναι γνωστό ότι υπάρχει μια ασθένεια του εγκεφάλου, η επιληψία, οι εκδηλώσεις της οποίας συνοδεύονται συχνά από μυστικιστικές κρίσεις και έντονες «πνευματικές» εμπειρίες του ασθενούς. Συνήθως φανταζόμαστε ότι οι επιληπτικές κρίσεις εκδηλώνονται μόνο με έντονους μυϊκούς σπασμούς, όμως οι κρίσεις μπορεί να είναι εστιακές και περιορισμένες σε μια μικρή περιοχή του εγκεφάλου.

Σ' αυτή την περίπτωση οι νευρολόγοι έχουν επανειλημμένως διαπιστώσει ότι η εκδήλωση των επιληπτικών κρίσεων συνοδεύεται από έντονες συναισθηματικές αλλαγές και θρησκευτικές συγκινήσεις. Κάποιοι ασθενείς ισχυρίζονται ότι έχουν σημαντικές εμπειρίες «επιφοίτησης»: βλέπουν και συνομιλούν με τον Θεό, εγκαταλείπουν το σώμα τους και ταξιδεύουν στο υπερπέραν, έχουν την εντύπωση ότι τους αποκαλύπτεται η Αλήθεια. Μελετώντας την περιοχή όπου εστιάζονται αυτές οι επιληπτικές κρίσεις, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι αυτή είναι, για μία ακόμη φορά, το στεφανιαίο σύστημα. Οταν τα νευρικά κυκλώματα αυτής της πολύπλοκης εγκεφαλικής δομής πλήττονται κατ' επανάληψη από τις καταιγίδες των επιληπτικών κρίσεων, που οφείλονται στις άναρχες εκφορτίσεις των νευρώνων, δημιουργούνται μόνιμες και βαθύτατες αλλαγές στην ψυχοδομή του «πεφωτισμένου» ασθενούς.

Ενας διαπρεπής νευρολόγος, ο Β. Σ. Ραματσάντραν, υποστηρίζει ότι αυτή η συγκεκριμένη εκδήλωση της λεγόμενης «ιερής νόσου», δηλαδή της επιληψίας, μας αποκαλύπτει ότι ο εγκέφαλός μας διαθέτει ένα εξειδικευμένο νευρικό κύκλωμα (μέσα στο στεφανιαίο σύστημα) που παράγει τις θρησκευτικές εμπειρίες μας! Μήπως τελικά αυτή η δυσλειτουργία του εγκεφάλου μας αποκαλύπτει άθελά της το «Κέντρο του Θεού», το περίπλοκο νευρικό υπόστρωμα κάθε μυστικιστικής υπερβατικής εμπειρίας μας;

Ο Ραματσάντραν μάλιστα έχει προτείνει ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα: τι θα συμβεί αν για θεραπευτικούς σκοπούς αφαιρέσουμε χειρουργικά αυτό το «θρησκευτικό κέντρο» του εγκεφάλου; Αραγε, διερωτάται ο Ραματσάντραν, θα σταματούσαν απότομα οι θρησκευτικές ανησυχίες και οι υπερβατικές εμπειρίες και ο χειρουργημένος θεόπληκτος «θα γινόταν άθεος ή αγνωστικιστής; Θα είχαμε εκτελέσει μια θεοεκτομή;».

Νευροθεολογικές αποκαλύψεις;

Ενα πολύ ενδιαφέρον αλλά δυσεπίλυτο ερώτημα είναι ποια ακριβώς βιολογική σκοπιμότητα μπορεί να εξυπηρετούσε η διαμόρφωση, στην πορεία της εξέλιξης του είδους μας, τέτοιων «μυστικιστικών» εγκεφαλικών δομών. Αφού, όπως γνωρίζουμε, η εξέλιξη δεν προβλέπει τίποτα ούτε και λειτουργεί ποτέ προνοητικά, τότε γιατί να δημιουργήσει αυτές τις, υποτίθεται, «άχρηστες» για την επιβίωσή μας εγκεφαλικές δομές που γεννούν τα υπερβατικά συναισθήματα;

Αν όντως οι έρευνες της Νευροεπιστήμης έχουν εντοπίσει κάποια εγκεφαλικά «κέντρα» της θρησκευτικής πίστης, τότε αυτές οι δομές θα πρέπει σίγουρα να έχουν εξελιχθεί επειδή επιτελούν κάποια ζωτικής σημασίας λειτουργία. Ναι, αλλά ποια ακριβώς; Την απάντηση σε αυτό το αποφασιστικό ερώτημα την αναζητούμε ακόμη. Ορισμένοι επιστήμονες ωστόσο ισχυρίζονται ότι την έχουν ήδη βρει (βλ. Πλαίσιο, Το γονίδιο του Θεού).

Απ' ό,τι φαίνεται, η μεταμοντέρνα ιδεολογία που κυριαρχεί στις μέρες μας επιβάλλει στο Θεό να μετακομίσει από το υπερπέραν στους λαβυρίνθους του εγκεφάλου μας! Και όσοι αντιστέκονται επιμένοντας ότι εξακολουθεί να κατοικεί σε κάποιες αιθέριες σφαίρες; Και αυτοί ακόμα θα πρέπει να παραδεχτούν ότι αν υπάρχει μια προνομιακή πύλη για την είσοδο του «Αγίου Πνεύματος» στη ζωή των ανθρώπων, αυτή θα πρέπει να βρίσκεται ασφαλώς στον εγκέφαλό μας.


Από την
Ελευθεροτυπία
(Σ. Μανουσέλης)

Στο εκκλησιαστικό κράτος που ζούμε βέβαια είναι πιθανότερο το πεδίο αυτό της Νευρολογίας, που διάγει ήδη 10 χρόνια ερευνητικής ζωής, να ονομαστεί Θεονευρολογία αντί για Νευροθεολογία.

Διαβάστε: God on the Brain (BBC)

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Το «σημείο G» της θρησκευτικής πίστης βρίσκεται στον εγκέφαλο

Αμερικανοί επιστήμονες χάραξαν τον εγκεφαλικό «χάρτη» της θρησκευτικής πίστης, ενώ Ευρωπαίοι συνάδελφοί τους αποκωδικοποίησαν τον διάλογο με τον Θεό
Από τον ΣΠΥΡΟ ΜΑΝΟΥΣΕΛΗ

Η πίστη σε ένα ή περισσότερα ανώτερα όντα είναι ένα διαχρονικό και πανανθρώπινο φαινόμενο. Ακόμη και σήμερα, την εποχή της απόλυτης κυριαρχίας της επιστήμης, το 95% του παγκόσμιου πληθυσμού δηλώνει ότι πιστεύει στην ύπαρξη μιας υπερφυσικής δημιουργικής δύναμης.

Η διαχρονικότητα και η καθολικότητα του φαινομένου της θρησκευτικής πίστης δεν θα μπορούσε να αφήσει αδιάφορους τους νευροεπιστήμονες, οι οποίοι άρχισαν να αναζητούν το «σημείο G» (God spot), δηλαδή μια περιοχή στον εγκέφαλο η οποία ευθύνεται για την εκδήλωση της θρησκευτικής μας συμπεριφοράς.

Αρχικά, ο Vilayanur Ramachandran, διάσημος νευρολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας-Σαν Ντιέγκο, υποστήριξε ότι εντοπίζεται στον κροταφικό λοβό, επειδή οι ασθενείς με κροταφική επιληψία ανέφεραν ότι είχαν έντονες θρησκευτικές εμπειρίες. Στην ίδια γραμμή σκέψης ο Michael Persinger από το Λαυρεντιανό Πανεπιστήμιο του Οντάριο προχώρησε στην κατασκευή μιας συσκευής που την ονόμασε «κράνος του Θεού», η οποία με τη βοήθεια ενός μαγνητικού πεδίου ερέθιζε τους κροταφικούς λοβούς προκαλώντας στα άτομα που τη φορούσαν τεχνητές υπερβατικές εμπειρίες.

Αντίθετα, ο Andrew Newberg, του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, το εντόπισε στους βρεγματικούς λοβούς βασιζόμενος σε έρευνες με βουδιστές μοναχούς.

Ομως όλες αυτές οι ενδιαφέρουσες υποθέσεις καταρρίπτονται αν ισχύει η πιο πρόσφατη αμερικανική έρευνα, που δημοσιεύθηκε στα πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS). Σύμφωνα με αυτή την έρευνα, στην οποία πρωταγωνιστικό ρόλο έχει και ο ελληνικής καταγωγής Δημήτρης Καπογιάννης, δεν υπάρχει ένα «κέντρο» της θρησκευτικής πίστης στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Αντίθετα, η πίστη σε ένα υπέρτατο ον είναι προϊόν της συνεργασίας πολλών περιοχών του εγκεφάλου μας, και μάλιστα των ίδιων ακριβώς περιοχών που ενεργοποιούνται όταν ένα άτομο έχει απέναντί του ένα άλλο άτομο και καλείται να αποκρυπτογραφήσει τις διαθέσεις και τις σκέψεις του διαμέσου των εκφράσεων του προσώπου του και της συμπεριφοράς του.

Οπως όμως διευκρινίζουν οι συγγραφείς του άρθρου, πρόθεσή τους δεν ήταν καθόλου να ανακαλύψουν τον Θεό μέσα στον εγκέφαλο, αλλά να κατανοήσουν τι συμβαίνει μέσα στον εγκέφαλο ενός ανθρώπου όταν αυτός σκέφτεται τον Θεό, είτε είναι πιστός είτε είναι άθεος. Για το σκοπό αυτό έθεσαν σε εξήντα εθελοντές -χριστιανούς, μουσουλμάνους, ιουδαϊστές αλλά και άθεους- ποικίλα ερωτήματα θεολογικής και ηθικής φύσεως και «παρατήρησαν» τις αντιδράσεις του εγκεφάλου τους με τη βοήθεια της λειτουργικής αξονικής τομογραφίας, μιας απεικονιστικής μεθόδου ικανής να «φωτογραφίζει» τις περιοχές του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται κατά τη στιγμή της παρατήρησης.

Διαπίστωσαν έτσι ότι σε όλους τους εθελοντές ενεργοποιούνταν τα ίδια λίγο - πολύ νευρωνικά κυκλώματα, είτε ήταν πιστοί είτε άθεοι. Διαπίστωσαν επίσης ότι δεν ενεργοποιούνταν μία αλλά πολλές περιοχές του εγκεφάλου.

Ωστόσο, οι απόψεις των επιστημόνων διίστανται και όσον αφορά ένα άλλο ενδιαφέρον ζήτημα: αν δηλαδή η διαμόρφωση, στην πορεία της εξέλιξης του είδους μας, τέτοιων «μυστικιστικών» εγκεφαλικών δομών εξυπηρέτησε κάποια βιολογική σκοπιμότητα. Ορισμένοι εξελικτικοί βιολόγοι υποστηρίζουν ότι η φυσική επιλογή ίσως να ευνόησε τα άτομα με θρησκευτικές πεποιθήσεις, επειδή αυτά τα άτομα μπορούσαν να ανατρέξουν στα θρησκευτικά τους πιστεύω και κατάφεραν με τη βοήθειά τους να επιβιώσουν καλύτερα έναντι των ατόμων που δεν το έπραξαν.

Αλλοι πάλι πιστεύουν ότι η θρησκευτική πίστη είναι μια δευτερογενής συνέπεια της γενικότερης και εγγενούς «τάσης» του ανθρώπινου εγκεφάλου να «προτιμά» όσο το δυνατόν πιο συμπαγείς τρόπους ερμηνείας του κόσμου που τον περιβάλλει. Οπως σημειώνει ο επικεφαλής της έρευνας, καθηγητής Jordan Grafman: «Οταν οι γνώσεις μας για τον κόσμο που μας περιβάλλει είναι ελλιπείς, τότε μας δίνεται η δυνατότητα να πιστέψουμε στον Θεό. Οταν δεν διαθέτουμε μια επιστημονική εξήγηση για κάτι, τείνουμε να υιοθετούμε υπερφυσικές εξηγήσεις».

Το ότι δεν υπάρχουν στον εγκέφαλο μεμονωμένες δομές εξειδικευμένες στη θρησκευτική πίστη και πρακτική φαίνεται να επιβεβαιώνεται και από μια άλλη έρευνα, που έγινε αυτή τη φορά σε ευρωπαϊκό έδαφος. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, όταν προσευχόμαστε είναι σαν να συνομιλούμε με έναν φίλο μας.

Σε αυτό το ενδιαφέρον όσο και απρόσμενο συμπέρασμα κατέληξε ομάδα επιστημόνων από το πανεπιστήμιο του Aarhus στη Δανία, μελετώντας λεπτομερώς τις εγκεφαλικές αντιδράσεις είκοσι πιστών χριστιανών που προσεύχονταν στον Θεό. Η έρευνα επικεντρώθηκε μόνο στη χριστιανική πίστη και τα συμπεράσματά της δημοσιεύθηκαν αρχικά στο περιοδικό «Social Cognitive and Affective Neuroscience» και κατόπιν στο βρετανικό «New Scientist».

Παρατηρώντας, σε πραγματικό χρόνο, τον εγκέφαλο των εθελοντών μέσω της λειτουργικής αξονικής τομογραφίας, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν ένα άτομο προσεύχεται ενεργοποιούνται οι ίδιες περιοχές που ενεργοποιούνται όταν συνομιλεί με έναν άλλο άνθρωπο, ενώ όταν απαγγέλλει μια προσευχή από μνήμης ενεργοποιούνται αποκλειστικά οι περιοχές που σχετίζονται με την ανάσυρση και επανάληψη απομνημονευμένων πληροφοριών. Σύμφωνα με τον επιστημονικό συντονιστή της έρευνας Uffe Schjodt, αυτό δείχνει σαφώς ότι δεν υπάρχει τίποτε το υπερβατικό ή υπερφυσικό στον τρόπο αυτό «επικοινωνίας» των ανθρώπων με τον Θεό.

Η έρευνα έγινε σε δύο στάδια, στο πλαίσιο των οποίων ζητήθηκε από τους εθελοντές να εκτελέσουν κάθε φορά μία «υπερβατική» και μία «κοσμική» ενέργεια. Στο πρώτο στάδιο οι εθελοντές έπρεπε να απαγγείλουν το «Πάτερ ημών» και κατόπιν ένα νανούρισμα. Στο δεύτερο στάδιο έπρεπε να απευθυνθούν στον Θεό αυτοσχεδιάζοντας μια δική τους προσευχή και στον Αγιο Βασίλη για να του ζητήσουν να εκπληρώσει μία επιθυμία τους.

Στο πρώτο στάδιο διαπιστώθηκε ότι και στις δύο περιπτώσεις ενεργοποιήθηκαν οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου, αυτές που συνδέονται με την επανάληψη και την εκφώνηση. Στο δεύτερο στάδιο του πειράματος, οι προσωπικές προσευχές ενεργοποίησαν ακριβώς εκείνες τις περιοχές του εγκεφάλου που έχει διαπιστωθεί ότι ενεργοποιούνται όταν οι άνθρωποι συνομιλούν πραγματικά μεταξύ τους. Αυτό υποδεικνύει ότι για τους εθελοντές ο Θεός ήταν ισοδύναμος με ένα υπαρκτό πρόσωπο με σάρκα και οστά, ενώ ο Αγιος Βασίλης ανήκε στην κατηγορία των φανταστικών πλασμάτων.

Ανώνυμος είπε...

Η αντιγραφή της αντιγραφής ω αντιγραφή!!!
Όταν η "γκλάβα" σου δεν κατεβάζει ξεκινάει η ερευνητική διεργασία για να γράψουμε κάτι και να μην μείνουμε πίσω, το μπλοκ σου αγαπημένε μου είναι να γράφεις και να αναπτύσσεις τις σκέψεις σου και όχι τις σκέψεις άλλων...
Το αν υπάρχει ή όχι Θεός είναι υποκειμενική θεώρηση για τον καθένα μας, η ύπαρξή του αναδεικνύεται μέσα από την βαθύτερη σκέψη μας, η υπόστασή του είναι η λατρεία του, είναι αυτό που πολλές φορές σε φοβίζει και άλλες σε ενδυναμώνει ψυχικά και σωματικά, σου δίνει την δυνατότητα να μπορέσεις να κάνεις την υπερβολή, η αθεΐα σε στρέφει στην ζωοποίηση, στην αποχαύνωση, στην υποκειμενική υπόσταση της αυτοθεοποίησης, επειδή όμως είμαστε έλλογα και όχι "άλογα" όντα μας δίνει τη δυνατότητα να διαφέρουμε, εκτός και αν θεωρείς ότι το 99% των ανθρωπίνων όντων που πιστεύουν είναι κατώτερα εσού...
Αν η επιστήμη έχει φτάσει να αποκρυπτογραφήσει τις σκέψεις μας γιατί δεν μπόρεσε μέχρι σήμερα να αποκρυπτογραφήσει τις ασθένειές μας;

Ibis είπε...

Θα σταθώ στον Αντριου Νιούμπεργκ, που πιστεύει ότι «Ο εγκέφαλός μας είναι ουσιαστικά μια μηχανή πίστης επειδή δεν έχει άλλη επιλογή».

Πιστεύω ότι μέρος της ανθρώπινης πίστης σε θρησκείες πηγάζει από την συνεχή ανάγκη ανθρώπου να πιστεύει σε κάτι ανώτερο,δυνατό και υπερφυσικό. Σε κάτι που θα τον γεμίσει ασφάλεια,δύναμη και εσωτερική γαλήνη.

@Ανώνυμος 17 Απρίλιος 2009 3:21 μμΑν και έχεις χάσει την δημοκρατική φύση του blogging δυσκολεύεσαι ακόμα και να καταλάβεις τις ελευθερίες που πηγάζουν από αυτό.Είναι αυθαίρετο δικαίωμα του καθενός να διατυπώνει,να αναδημοσιεύει και να εκφράζει ότι νομίζει αυτός αξιόλογο και αξιοπρόσεχτο για το blog του.
Διαιτητές και bloggoκριτές δεν χωρούν στην ελληνική bloggoσφαιρα.
Μεγάλη Εβδομάδα και δυστυχώς για σένα η εμπάθεια κυριαρχεί μέσα σου.

Keep Sharing Your Thoughts

Magos Gsisspor είπε...

Προς τον αγενη ανώνυμο:

Εσύ ο ίδιος περιγράφεις το Θεό σου ως "υποκειμενική θεώρηση για τον καθένα μας" και "ύπαρξη που αναδεικνύεται μέσα από την βαθύτερη σκέψη μας".
Σ' αυτήν ακριβώς τη σαθρή επιχειρηματολογία έρχεται η επιστήμη και προσπαθεί να δώσει μια απάντηση τόσο σοβαρή, που δε μπορεί παρά να μας αφορά. Τι άλλο να γράψει κανείς στα άρθρα που παρουσιάστηκαν;

Δε θα σταθώ στα μικρόψυχα σχόλια για το τι πρέπει να αναρτάται στο παρόν μπλογκ και τι όχι. Όποιου δεν του αρέσει να μην το επισκέπτεται. Έτσι απλά. Ας αναζητήσεις ανώνυμε την πρωτοτυπία αλλού.

Χάρη σου κάνω που καταθέτω τις σκέψεις μου στη δημόσια θέα, όπως και τόσοι άλλοι μπλόγκερς. Δε θα λογοδοτήσω επειδή αναδημοσιεύεται ένα σοβαρό επιστημονικό άρθρο. Ούτε τώρα ούτε ποτέ.

Όσο για το τελευταίο ερώτημα είναι ασφαλώς ρητορικό.

Αν μπορούσε η ιατρική να αποκρυπτογραφήσει τις σκέψεις μας, θα εστίαζε και στη θεραπεία της μισαλλοδοξίας. Πράγμα που από το ύφος σου φαίνεται πως χρειάζεται πολύς καιρός ακόμα. Εξάλλου ο ίδιος ο χριστιανισμός στηρίζεται στη μισαλλοδοξία, στο καλό και κακό, στην άρνηση κάθε άλλης άποψης.

Παρόλα αυτά θα σε χαιρετήσω και στο δρόμο και θα σου ευχηθώ καλή ανάσταση. Μην ξαναμπείς όμως στο μπλογκ αυτό αν σε ανακατεύει ή προσβάλλει την υψηλή αισθητική σου.

ωλιαρος είπε...

τελικά κάτι κατεβάζει η γκλαβα σου
antiparos-blog
καλό Πάσχα σε όλους χριστιανούς ,άθεους, ,σκεπτικιστές,επικούρειους κλπ
ας απολαύσουμε την θεά της λαμπρής
τη μαγειρίτσα