Οπότε, οι δεκάδες φωτογραφίες του Βουλγαράκη με το σκάφος του και το λευκό λουλού του στα κοσμικά νησιά είναι κάτι σχεδόν μπανάλ - the banality of evil. Moυ θυμίζει έντονα τον Λάκη Γαβαλά που κατέφτασε πέρυσι με το σκάφος του σε ένα φτωχό, ερημικό τόπο του διαβόλου που έκανα τα μπάνια μου - στο Φραγκοκαστέλο της νότιας Κρήτης. Η αμμουδιά ήταν καλή, αλλά το υποτυπώδες χωριό ήταν πολύ ταπεινό - απλοί ντόπιοι και μερικές οικογένειες. Ο Λάκης αποβιβάστηκε με δυο ολόλευκα φουσκωτά και ένα τσούρμο τεκνά και μοντέλες. Έστησαν στην αμμουδιά μια τεράστια ανισοϋψή λευκή τέντα, κουβάλησαν καφάσια με ποτά σε πάγο και άρχισαν να πηγαινοέρχονται τιτιβιστά με τα Burberrys μπικινάκια τους ανάμεσα στους αποσβολωμένους ντόπιους, που δεν ήξεραν αν πρέπει να κράξουν ή να φύγουν. Στην Ιταλία που συνέβη κάτι ανάλογο την περασμένη εβδομάδα με έναν αθλητικό παράγοντα (διαβάζω στην «Καθημερινή»), οι ντόπιοι λουόμενοι του επιτέθηκαν πετώντας βρεγμένη άμμο στα άσπιλα ναυτικά του ρούχα: «Φύγε από την παραλία μας ξεφτιλισμένε» του φώναξαν. Κι ο δημοσιογράφος της «Guardian» που είδε τη σκηνή, αναρωτιέται πώς και μια τέτοια αντίδραση άργησε τόσο, σε εποχές που η φτώχια καλπάζει και ο πλούτος γίνεται όλο και πιο συμπαγής, όλο και πιο προκλητικός.
Εδώ αντίθετα, τα περιοδικά του κουτσομπολιού φωτογραφίζουν τον Βουλγαρακη (τον κάθε Βουλγαράκη) να χτίζει κάστρα από άμμο στη Μύκονο, με χαριτωμένες λεζάντες. Και ο Τύπος ανέχεται τον πρωθυπουργό να συγκαλύπτει την αποθρασυμένη αναρρίχηση της Μάρας Ζαχαρέα, την απόπειρα αυτοκτονίας του Ζαχόπουλου, τα σκάνδαλα του Παυλίδη, ξεστομίζοντας ρητορικές ανοησίες που θα έπρεπε να τον κάνουν να ντρέπεται. Όπως έκανε και επί της προηγούμενης κυβερνήσεως, με τους επίσης αμοράλ και ξεσαλωμένους υπουργούς, που πλούτισαν αδίκως και τώρα σέρνονται παραλυμένοι στα σελέμπριτις πάρτις και τα ριζόρτ περιμένοντας τον επόμενο κύκλο της Μεγάλης Ληστείας. Αν αναλογιστεί, λοιπόν, κανείς ότι σχεδόν όλα τα κόμματα εξουσίας λίγο πολύ διαφθείρονται, όλο και σαφέστερα νιώθει ότι το Σαλό δεν είναι γεωγραφικός τόπος, αλλά κοινωνικός. Είναι η περίφημη Καταναλωτική Κοινωνία που αντλεί τη δύναμή της από την ψήφο μας - έτσι περίπου όπως την άντλησε και ο Χίτλερ. Δηλαδή, ζούμε μέσα στη φυλακή που μόνοι μας χτίσαμε. Ανήμεροι, σαν τα χωριατόπαιδα του Σαλό, αθώα ρηχοί, αθώα συγχυσμένοι: στη μοντέρνα Ελλάδα είμαστε όλοι Μυκονιάτες.
Υπερβολή; Κάθε άλλο! Η δομή της μοντέρνας Ελλάδας είναι τέτοια που τους λειώνει όλους - λίγο πολύ. Δεν μπορεί κανείς να είναι απολύτως ελεύθερος ή απολύτως αξιοπρεπής. Κανείς!! Εκτός κι αν πάει να ζήσει με τα θηρία. Το ήξερε και ο Παζολίνι και το έλεγε: «Σήμερα τους έχει διαλύσει όλους το χρήμα - μου έρχεται να πάω να κρυφτώ σε μια τρύπα». Οπότε, ο Καραμανλής θα πέσει μέσα μας, αλλιώς δεν θα πέσει ποτέ. Γι' αυτό και όσοι βρίζουν εναργέστερα τον Βουλγαράκη δεν τον σιχαίνονται τόσο όσο τον ζηλεύουν. Καμιά φορά απορώ κι εγώ, μήπως κατά βάθος θα ήθελα να διαπλέω το Αιγαίο με το σκάφος του - ή έστω το σκάφος του Δακη Ιωάννου, που του το ζωγράφισε ο Τζεφ Κουνς, το έχει εξασέλιδο η τελευταία αμερικανική «Vogue» και είναι ένα κυπριακό όνειρο επιδειξιομανούς ξιπασιάς.
http://www.lifo.gr/content/x6/1387διαβάστε και το σπαρταριστό κείμενο από την πρόσφατη επίσκεψή του στο νησί μας
Θα μας λείψει ο Μπομπ (ο Φαντομάκης-Boυλγαράκης) Νο 1
προς επίρρωση της εικόνας του δημοφιλούς και επιτυχέστατου Μπομπ
+%5B640x480%5D.JPG)
3 σχόλια:
επιτρεψτε μου αγαπητε bloger
Το δικαίωμα στο πλουτίζειν
Tου Νικου Ξυδακη
«Ο,τι είναι νόμιμο είναι ηθικό». Η απάντηση του βαλλόμενου υπουργού Γιώργου Βουλγαράκη προς τους επικριτές του, σχετικά με την κατοχή εταιρείας για απόκτηση ακινήτων και αποφυγή φορολογίας, δεν είναι κυνισμός. Είναι συμπύκνωση της πολιτικής πρακτικής πολλών τελευταίων ετών.
Ο πολίτης ακούει το ήδη γνωστό: Ετσι δουλεύει το πολιτικό σύστημα, στην κόψη της νομιμότητας, εκεί όπου τα προβλήματα νομιμοφάνειας επιλύουν δικηγόροι, συμβολαιογράφοι και φοροτεχνικοί• όχι στο ανοιχτό, δυσερμήνευτο και δεσμευτικό πεδίο της ηθικής, στο πεδίο της προσωπικής και πολιτικής ευθύνης, όπου το κόστος αναλαμβάνει το πρόσωπο, ο αιρετός, ο ηγέτης. Ο νόμος είναι στατικό, μετρήσιμο σύστημα• η ηθική είναι δυναμική, μη μετρήσιμη. Ο νόμος κουμαντάρεται εύκολα, είναι περατός, αφήνει διαύλους σύννομης διαφυγής• η ηθική είναι μη περατή, απαιτεί κόστος, και πειθαρχία σε αναδιαμορφούμενες αρχές.
Οταν ένας πολιτικός άνδρας αντλεί νομιμοποίηση για τις πράξεις του από τον φλοιό της νομιμότητας, και όχι από τον πυρήνα της προσωπικής ηθικής ευθύνης, πρέπει να δούμε πώς φτάσαμε ώς εδώ. Οταν ένας εκλεγμένος βουλευτής και υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος αντιδιαστέλλει τη νομιμότητα στην ηθική, δηλαδή αποφεύγει να κριθεί με ηθικούς όρους, τότε το θέμα πάει πέρα από μια ατελή απολογία ή μια φυγομαχία, τότε οφείλουμε να δούμε πώς λειτουργεί σήμερα η δημοκρατία, και κατά πόσον η ηθική μπορεί να είναι ακόμη δραστική στον κοινωνικό βίο.
Η ηθική αξιώνει καθολική, οικουμενική, ισχύ• οι αρχές της μπορεί να διαμορφώνονται ανάλογα με τις ιστορικές συνθήκες, αλλά η διαμόρφωση αυτή είναι μια δυναμική διαδικασία που εμπνέεται από ιδανικά και όχι μόνο από σκοπιμότητες και ισορροπίες δυνάμεων. Η δημοκρατία επιτρέπει ακριβώς στον αδύναμο να επικαλείται τις ηθικές αρχές για να ισορροπήσει το, ασήκωτο διαφορετικά, βάρος του ισχυρού. Η ηθική εντάσσεται σε έναν πολιτισμό, φέρει τα νοήματά του και υπενθυμίζει τα όρια, λ.χ. τα όρια μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου.
Ο σημαντικός Αμερικανός πολιτικός φιλόσοφος Michael Walzer, στο βιβλίο του «Η ηθική εντός και εκτός συνόρων» (μετ. Β. Βουτσάκης, εκδ. Πόλις), προσφέρει ένα εξόχως διαφωτιστικό παράδειγμα για τη θραύση των ορίων: «Ενας πλούσιος συλλαμβάνεται ενώ επιχειρεί να δωροκδοκήσει ένα δημόσιο αξιωματούχο: Περνά με αθέμιτο τρόπο από τη σφαίρα της αγοράς, όπου το χρήμα έχει σημασία, στην πολιτική σφαίρα, όπου υποτίθεται δεν έχει σημασία. Αν συλληφθεί επ’ αυτοφώρω, θα στηλιτευθεί από τις εφημερίδες, ίσως καταδικασθεί και από τα δικαστήρια – γιατί, στην προσπάθειά μας να θέσουμε τέρμα σε τέτοιες μορφές διάβασης των ορίων, κάναμε τη δωροδοκία παράνομη. Αλλά αν οι πλούσιοι ως τάξη ελέγχουν απόλυτα τους δημόσιους αξιωματούχους, πράγμα που θα γινόταν αν η διάβαση είχε ήδη παγιωθεί και η φαυλότητα συστηματοποιηθεί, τότε δεν πρόκειται για σκάνδαλο αλλά για τυραννία.»
Ο πλουτοκράτης, με εξουσία μη πολιτικής προέλευσης, με τη δύναμη του χρήματος, επιθυμεί να ασκήσει πολιτική εξουσία, χωρίς τα ρίσκα και τη φθορά του πολιτεύεσθαι• αυτό είναι μια μορφή τυραννίας, κατά τον Walzer. Ο πολιτικός που επιτρέπει στον πλουτοκράτη να τον χρησιμοποιήσει, υπονομεύει και αυτός εξίσου τη δημοκρατία. Το ίδιο: O πολιτικός που επιθυμεί να ζει σαν πλουτοκράτης και πηγαινοέρχεται από τη μια σφαίρα στην άλλη, από τη σφαίρα της πολιτικής στη σφαίρα της αγοράς, όπου οι αξίες και οι σημασίες δεν είναι ίδιες, τότε αυτός ο πολιτικός ενεργεί επιθετικά, σπάει τα όρια, αμφισβητεί έργω τη δημοκρατία.
Το λάιφσταϊλ του πολιτικού προσωπικού στην ώριμη πια Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία είναι ακριβώς αυτή η διαρκής διάβαση των ορίων, το διαρκές πήγαιν’–έλα ανάμεσα στη σφαίρα του χρήματος και τη σφαίρα της πολιτικής, μια δήθεν αμέριμνη και αθώα κράση του ιδιωτικού με το δημόσιο. Ακούγεται φυσικό πια, ο επαγγελματίας πολιτικός –ανεπάγγελτος κατά τ’ άλλα– να υπερασπίζεται πρωτίστως το δικαίωμά του στον πλουτισμό, το δικαίωμά του το δικό του ή της συζύγου του στο επιχειρείν. Ναι, αλλά με ποιους όρους; Συγχέοντας σκοπίμως και οπισθόβουλα το ιδιωτικό με το δημόσιο, την πολιτική με το χρήμα. Δεν επιχειρεί υπό ίσους όρους, δεν υφίσταται τον άγριο ανταγωνισμό της ελεύθερης αγοράς• εκμεταλλεύεται την αίγλη και τα προνόμια της θέσης του, την πολιτική του ισχύ, για να κάνει μπίζνες. Στημένο παιχνίδι. Ανήθικο. Και αντιδημοκρατικό.
Η υπεράσπιση των ορίων είναι υπεράσπιση της δημοκρατίας. Η τέτοια πραγμάτευση του ηθικού είναι υπεράσπιση του έλλογου κοινωνικού. Σε όλες τις κοινωνίες λαμβάνεται μέριμνα για τήρηση των ορίων. Σκέφτομαι σκόρπια: Στην αθηναϊκή δημοκρατία ο πλούσιος πολίτης υποχρεωνόταν να είναι χορηγός, ο κάθε πολίτης υποχρεωνόταν να αναλάβει δημόσια θέση• στις ελληνιστικές πόλεις–κράτη, οι πλούσιοι πολίτες υποχρεώνονταν να είναι ευεργέτες, να επιστρέφουν μέρος του πλούτου τους στον δημόσιο χώρο, αποτρέποντας τη δυσμένεια και τον φθόνο του λαού. Συχνά, και στη νεότερη ιστορία, βλέπουμε ηγέτες να κληροδοτούν την περιουσία τους στο κράτος. Εδώ, βλέπουμε μονότονα το αντίθετο: Ο δημόσιος χώρος και η δοτή εξουσία παράγουν ιδιωτικό πλούτο για τους ανακλητούς άρχοντες της δημοκρατίας. Και το ιδιωτικό χρήμα αποκτά όλο και περισσότερη πολιτική δύναμη.
Ο,τι περιγράφτηκε ως λάιφσταϊλ στη δεκαετία του ’80 –η βουλιμία του μη προνομιούχου, η απληστία του ανερχόμενου, η αλαζονεία του έχοντος– έχει εδραιωθεί τώρα ως βαθιά νοοτροπία, ως ηγεμονεύουσα ιδεολογία. Ο οριακά νόμιμος πλουτισμός, η υλιστική μανία, η καταναλωτική ευχέρεια, το σκάφος–σύμβολο, τα ακίνητα–φιλέτα είναι στόχος ζωής, διεκδικούν θέση στο νέο σύστημα ηθικών αρχών, στοιχειοθετούν νέο δικαίωμα: Το δικαίωμα στο πλουτίζειν εντός και εκτός των ορίων.
Ολα καινούργια, όλα νέα, όλα δικαιωματικά.
To άρθρο του κ. Ξυδάκη επρόκειτο να ανεβεί σε κάποια επόμενη καταχώρηση. Τώρα, ένας λόγος παραπάνω να ανεβεί συντομότερα.
Συμπυκνωμένη όλη η κονωνική μας πρακτική
έβγαλε τον λιγούρη και έβαλε τον παπαληγουρη
Δημοσίευση σχολίου