Τα όρια του Αρχιπελάγους μας - και μια απάντηση του συγγραφέα προς κάθε ενδιαφερόμενο

Γ. Πίττας - «Σημάδια του Αιγαίου» από τις εκδόσεις «Ποταμός» (Μάιος 2007)

«Το Αρχιπέλαγος είναι μια θάλασσα ανθρώπων, εμπειριών, πολιτισμού, μιας μοναδικής σχέσης με τη φύση και το περιβάλλον, είναι ένας τόπος που μας δείχνει έναν άλλο δρόμο σκέψης για τη ζωή μας και το μέλλον μας».

Συνέντευξη με τον Γιώργο Πίττα, συγγραφέα και επιχειρηματία. (http://simadiatouaigaiou.wordpress.com)

Στα «Σημάδια του Αιγαίου» αλλά και στο νέο σας βιβλίο «Πάρος, οδοιπορικό στον χρόνο και τον τόπο», παρουσιάζετε την ταυτότητα των νησιών. Μηνύματα σοφίας ή φ ιλί ζωής;

«Τώρα που γκρεμίσαμε όλους τους προηγούμενους θεούς και

αποκαθηλώσαμε θρησκείες και ιδεολογίες, έχοντας αναδείξει την ατομικότητα και τα θλιβερά παράγωγά της ως την κυρίαρχη αξία, τώρα που βλέπουμε ξεκάθαρα τη γύμνια μας και την κατάντ ια μας, μια επιστροφή στην πραγματική ζωή, όπως αυτή αποτυπώνεται στα εναπομείναντα ίχνη, «τα Σημάδια του Αιγαίου» αλλά κυρίως στην αντίληψη για την καθημερινότητα πολλών ακόμα κατοίκων του Αρχιπέλαγους, είναι μια ζωτική προτεραιότητα. Μια ζωή που αντιστέκεται, σε πείσμα των καιρών, και ξεχειλίζει από άδολη χαρά, απ ό εκδηλώσεις αλληλεγγύης και γενναιδωρίας».


Αυτό το σύμπλεγμα των 1.500 νησιών που υποδέχεται ετησίως οχτώ εκατομμύρια τουρίστες, μπορεί να συνεχίσει να στηρίζεται στο τρίπτυχο «sea, sun, sand»; Μήπως το μοντέλο αυτό έχει φτάσει στα όριά του;


«Το μοντέλο της ανάπτυξης του μαζικού τουρισμού έφτασε στα όριά του, φανερώνοντας όλες τις αδυναμίες του αλλά και τα αδιέξοδά του. Μοναδικοί παραδοσιακοί οικισμοί αλλοιώθηκαν ανεπανόρθωτα, άλλοι καταστράφηκαν εντελώς, ενώ η ύπαιθρος - που έχει χάσει πια το νόημά της -αγροί και καλλιέργειες, μετατράπηκε σε υποψήφια οικόπεδα. Μα η μεγαλύτερη καταστροφή ήταν η αλλαγή νοοτροπίας των περισσότερων κατοίκων του».


Τι απαντάτε στο δίλημμα «παράδοση ή καταστροφική ανάπτυξη»;


«Το δίλημμα αυτό αναιρείται από την προοπτική της βιώσιμης ανάπτυξης. Της ανάπτυξης που θα στηριχθεί στον σεβασμό και την ανάδειξη των οικοσυστημάτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς των νησιών του Αρχιπελάγους».


Πώς ένας καταξιωμένος δημιουργός και επιχειρηματίας της Αθήνας γίνεται συγγραφέας, αφοσιώνεται και υμνεί το Αιγαίο;


«Δεν ξέρω πώς, αλλά όλες οι προηγούμενές μου δραστηριότητές στην Αθήνα με οδηγούσαν ασυνείδητα στο Αιγαίο. Το Αιγαίο που γνώρισα και μελετώ εδώ και τριάντα χρόνια. Δεν είναι τυχαίο ότι στο Νέο Κατοικείν, η σειρά "Αιγαίο" που σχεδίασα στις αρχές της δεκαετίας του '90, η οποία έβγαλε από την αφάνεια τα παραδοσιακά έπιπλα του Αρχιπελάγους, όπως και οι σειρές επίπλων που έφτιαξα εξοπλίζοντας ελληνικά ξενοδοχεία στα νησιά, αλλά και η δημιουργία του ξενοδοχειακού συγκροτήματος "Lefkes Village" στην Πάρο ήταν κάποιες κορυφαίες στιγμές μου που είχαν επίκεντρο το Αιγαίο. Είδα και απόειδα και είπα μήπως θα 'πρεπε να ασχοληθώ άμεσα και ολοκληρωτικά με το Αρχιπέλαγος των επιθυμιών μου. Και το έκανα».

Στο ξενοδοχείο σας έχετε δημιουργήσει ένα μουσείο λαϊκού πολιτισμού;


«Συγκέντρωσα αντικείμενα από τα ταξίδια μου όλα αυτά τα χρόνια, έπιπλα, κεραμικά, εργαλεία, πετρώματα, θέλοντας να αποτυπώσω σε μια μικρή κλίμακα τη φιλοσοφία της ζωής του Αρχιπελάγους. Πιστεύω ότι κάθε επισκέπτης, κάθε περιηγητής, πέρα από τις ανέσεις στις διακοπές του, αυτό που θέλει είναι να ξεφύγει λίγο από τον τρόπο ζωής του, να δει και αλλιώς τα πράγματα».


Πρόσφατα διοργανώσατε στην Πάρο ένα επιτυχημένο συνέδριο για το κρασί. Εχει μέλλον ο οινικός τουρισμός στο Αιγαίο;


«Κατά κοινή ομολογία, ο οινοτουρισμος είναι το πλέον καινοτόμο και ολιστικό πρόγραμμα πολιτιστικού τουρισμού. Γύρω από τον οινοτουρισμο στοιχίζονται μια σειρά από δραστηριότητες, επισκέψεις με ό,τι συμπεριλαμβάνεται σ' αυτές (μονοπάτια, μνημεία όλων των ιστορικών περιόδων, αξιοθέατα), πολιτισμός, απόλαυση της τοπικής κουζίνας κ.ά».


Τα νησιά του Αιγαίου ζητούν τουριστικά κάτι καινούργιο;


«Αυτό που χρειάζεται αυτή τη στιγμή είναι οργάνωση και θεσμοθέτηση ενός πλαισίου δράσης, που ήταν άλλωστε και το αντικείμενο του πρώτου Συνεδρίου Οινοτουρισμού που ολοκληρώθηκε πριν από ένα μήνα στη Λήμνο».


Δρόμοι κρασιού στα νησιά και στην Πάρο. Σας βασανίζει αυτή η ιδέα;

«Στην Πάρο, εκτός των γνωστών ποικιλιών της Μανδηλαριάς και της Μονεμβασιάς, υπάρχουν και άλλες ποικιλίες με ενδιαφέροντα γευστικά χαρακτηριστικά. Δυό μεγάλα οινοποιεία και άλλα μικρότερα παράγουν εξαίρετα κρασιά, δεκάδες ρακιδιά που παράγουν τη σούμα, συμπαθητικά ταβερνάκια με ντόπια κουζίνα, δυναμικοί νέοι αγρότες και κτηνοτρόφοι, μοναδικά αμπελουργικά τοπία με πανέμορφα παραδοσιακά κτίσματα· όλα αυτά είναι έτοιμα να δεχθούν τους επισκέπτες που αναζητούν κάτι καινούργιο. Και εδώ αυτό που χρειάζεται είναι η συστηματοποίηση και συγκρότηση στην οριστική τους μορφή, των Δρόμων του Κρασιού».

Κάτι πολύ μικρό από το Αρχιπέλαγος;


«Οταν κανείς ταξιδεύει με τα μάτια ανοιχτά και όλες τις αισθήσεις σε επιφυλακή, το Αιγαίο Αρχιπέλαγος θα του επιφυλάσσει συνεχώς εκπλήξεις. Μόλις πριν από μία εβδομάδα πήγα στη Σίφνο, στο πανηγύρι του προφήτη Ηλία του Ψηλού. Εκεί με συγκλόνισαν η αυταπάρνηση, η γενναιοδωρία και το κέφι των "πανηγυριστών", των ανθρώπων που διοργάνωσαν το πανηγύρι και έδωσαν τόση χαρά σε πάνω από πεντακόσιους επισκέπτες που αψήφησαν τη ζέστη και σκαρφάλωσαν στην κορυφή του βουνού».

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ, απο την Ελευθεροτυπία
(http://www.enet.gr/online/online_print?id=65384936)

------------------------------------------------------------------------------------------

Μετά τα σχόλια που αναρτήθηκαν εδώ και αλλού (http://fileleutheros.pblogs.gr/2008/08/308571.html) ο συγγραφέας κάνει μία παρέμβαση στα σχόλια, προς τιμήν του και προς αποκατάσταση της αλήθειας, που παρατίθεται παρακάτω:

Γράμμα σ’ ένα φίλο



Αγαπητέ άγνωστε φίλε,

Σε ευχαριστώ πολύ για την πληροφόρηση που μου έδωσες για το ντόρο που έγινε γύρω απο τη συνάντηση του Παριανού αμπελώνα και το όνομα μου. Στην αρχή τάχασα, τα ψιλοέπαιξα, στεναχωρήθηκα και θύμωσα. Κατανοώ βέβαια ότι στις μέρες μας είναι πολύ δύσκολο για κάποιους να ερμηνεύσουν δράσεις που να μην έχουν σαν μοναδικό κίνητρο το προσωπικό συμφέρον και τη διαπλοκή.

Η λογική των ύποπτων και υπόγειων κινήτρων ανθεί στο μυαλό πολλών, κυρίως όταν είναι η κυρίαρχη ιδεολογία και η τρέχουσα πρακτική. Ωστόσο, υπάρχει – ευτυχώς ακόμα – και μια άλλη άποψη. Εκείνων που έχουν ένα μεράκι για κάποια πράγματα και που πιστεύουν ότι ο διάλογος, η συνεργασία, η μεθοδική δουλειά και η πίστη σε κάποιες κοινές αξίες μπορούν να αποτελέσουν έναν διαφορετικό δρόμο σκέψης και δράσης.


Επειδή η παραπληροφόρηση ανθεί εκεί όπου δεν υπάρχει σωστή πληροφόρηση και ουσιαστικό ενδιαφέρον για την αλήθεια, σκέφτηκα να παρουσιάσω κάποια στοιχεία που ίσως αποσαφηνίσουν το θολό τοπίο.



Πρίν έξι μήνες, ασχολούμενος με τον Οινοτουρισμό και συνεργαζόμενος με την ομάδα του Γιάννη Μπουτάρη που προσπαθούσε να θέσει τις βάσεις του Οινικού Τουρισμού στο Αιγαίο, δημιουργώντας τους “Δρόμους του κρασιού του Αιγαίου”, είδα να δημιουργείται μια ευκαιρία για την Πάρο. Μια ευκαιρία να αναδείξει το μεγαλύτερο πολιτιστικό αγαθό της που είναι ο παριανός αμπελώνας, αναπτύσσοντας έτσι και ένα άλλο μοντέλο οικονομικής και τουριστικής ανάπτυξης.


Παρότι τα τελευταία χρόνια επανειλημμένα είχα καταθέσει τις σκέψεις μου για τον παριανό αμπελώνα στους τοπικούς κρασάδες και σε εκπροσώπους της δημοτικής αρχής, ενώ έδειξαν ένα γενικό ενδιαφέρον, δεν υπήρξε καμία άμεση και συγκεκριμένη δράση. Έτσι πήρα την πρωτοβουλία να διοργανώσω ένα συνέδριο που θα ανέπτυσε μια προβληματική γύρω από τον Οινοτουρισμό στην Πάρο.


Το εγχείρημα δεν ήταν και ότι πιο εύκολο, για όσους γνωρίζουν την κατάσταση στον τομέα του αμπελιού και του κρασιού στην Πάρο. Οταν συμφωνήθηκαν οι δράσεις με τους δυό μεγάλους οινοπαραγωγούς του νησιού, τον Μανώλη Μωραίτη και την Ένωση Συνεταιρισμού, κατατέθηκαν οι προτάσεις και ο προϋπολογισμός στον Δήμο και το Επαρχείο, οι οποίοι τις υιοθέτησαν, αποδεχόμενοι τον συνολικό προϋπολογισμό ύψους 8.000 ευρώ (εισιτήρια δημοσιογράφων– παραμονή – έξοδα μετακινήσεων – γεύματα και δείπνο εργασίας 120 ατόμων).


Τα ζητούμενα από το συνέδριο αυτό ήσαν τα κάτωθι:

Α. Η ευαισθητοποίηση της παριανής κοινωνίας γύρω από τον παριανό αμπελώνα.

Β. Η κατάθεση εμπειριών από παράλληλες και ανάλογες πρακτικές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Γ. Η πρόσκληση δημοσιογράφων οίνου και γεύσης με σκοπό τη γνωριμία του παριανού αμπελώνα σαν σύνολο και σαν μεμονωμένες οινοποιητικές μονάδες στο αντίστοιχο κοινό.




Παρόλο που το εγχείρημα ήταν δύσκολο διότι έπρεπε να συντονισθούν 5 συνδιοργανωτές, δράση πρωτόγνωρη για το νησί, τα αποτελέσματα κατά την γνώμη μου ήσαν ιδιαίτερα ικανοποιητικά, εντύπωση που σχημάτισαν οι δημοσιογράφοι και τουλάχιστον οι δύο κρασάδες.


Οι δημοσιογράφοι που είχαν συμμετάσχει στο μόλις πριν μιας εβδομάδος Πρώτο Συνέδριο Οινοτουρισμού στην Λήμνο, είχαν να λεν γιά την άρτια διοργάνωση, την φιλοξενία των Παριανών αλλά και των δυνατοτήτων του νησιού να αναπτύξει παρόμοιες δράσεις. Εντυπωσιάστηκαν από τα ερευνητικά προγράμματα της Εν. Αγρ. Συνεταιρισμών, το τυροκομείο, το ελαιουργείο αλλά και το αξέχαστο γεύμα στον Άγιο Ιωάννη τον Καπαρό, στην καρδιά του αμπελουργικού τοπίου.

Στο οινοποιείο του Μανώλη Μωραίτη γνώρισαν ένα επισκέψιμο οινοποιείο προδιαγραφών, δοκίμασαν τις τελευταίες οινικές δημιουργίες και αντάλλαξαν γευστικές εμπειριές με τους οινοποιούς.

Στην συνάντηση στο Lefkes Village οι ομιλητές συνέβαλαν στον προβληματισμό της εκδήλωσης, άν κατά πόσο και με ποιές προυποθέσεις “ο παριανός αμπελώνας και η ευρηματική διαχείρησή του, θα μπορέσουν να δημιουργήσουν ένα νέο τύπο τουριστικής ανάπτυξης, που θα αξιοποιεί τα αγροτικά προιόντα, την τοπική γαστρονομία, την πολιτιστική κληρονομιά και τη μοναδικότητα του παριανού αμπελουργικού τοπίου”. Πρός την ίδια κατεύθυνση βρέθηκαν και οι τοποθετήσεις του Υπουργού της Εθνικής Οικονομίας, Γιώργου Αλογοσκούφη, του νομάρχη Κυκλάδων, του δημάρχου Πάρου, της επάρχου Πάρου-Αντιπάρου και του Μανώλη Γλέζου, γεγονός που πρέπει να αντιλήφθηκαν τόσο η πλειοψηφεία των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου, όσο και το σύνολο των 200 παρευρισκομένων.

Τέλος θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι η ουσία της συνάντησης ήταν η ανάπτυξη ενός προβληματισμού για το πώς θα μπορέσουμε στην Πάρο να αναπτύξουμε τον Οινοτουρισμό, το αναδυώμενο νέο ρεύμα τουριστικής ανάπτυξης. Πάντα στις παρεμβάσεις μου επισήμανα ότι η βασική προϋπόθεση θα ήταν η συμμετοχή στον σχεδιασμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ιδιωτών και κοινωνικών και η αλλαγή νοοτροπίας όσον αφορά την αντίληψη συνεργασίας, χωρίς ανταγωνισμούς, μικρότητες και κομματικές αντιπαλότητες.


Αντί αυτής της συμμετοχής είδα προσφάτως κάποια σχόλια που απαξίωναν δράσεις, προθέσεις, τον κόπο τόσων ανθρώπων που μόχθησαν για να πραγματοποιηθούν όλα αυτά. Επίσης, με εντελώς απαξιωτικό και προσβλητικό τρόπο αναφέρθηκαν στους δημοσιογράφους που είχαν προσκληθεί - ότι τάχατες “ήλθαν να φάνε και να πιούν”-, αλλά και υποτιμώντας τους ίδιους τους Παριανούς θεωρώντας μας “χαζοεπαρχιώτες”.


Οι δημοσιογράφοι αθηναϊκών εφημερίδων και κλαδικών περιοδικών που ήρθαν στην Πάρο για τη γνωριμία με τον Παριανό Αμπελώνα, έφυγαν εφοδιασμένοι με έναν πλήρη φάκελλο με φωτογραφίες και ομιλίες της συνάντησης και έχουν ήδη αρχίσει να γράφουν για το νησί και τις δυνατότητες που ανοίγονται για μια άλλου είδους τουριστική ανάπτυξη.


Για όσους ενδιαφέρονται παραπέμπω ειδικά στο άρθρο του Αργύρη Καλλιανιώτη ( τεύχος 47,Ιούλιος 2008) στο έντυπο “Το Αμπελοτόπι”, το πιο έγκριτο περιοδικό οίνου και αμπελουργίας, όπου σε ένα ολοσέλιδο άρθρο 1500 λέξεων καταγράφει τις εμπειρίες του από τη συνάντηση στην Πάρο, κάνοντας μια διεισδυτική ανάλυση για το μέλλον του Οινοτουρισμού στην Πάρο.

Με την ελπίδα ότι τελικά θα υπερισχύσει το αληθινό ενδιαφέρον για την ουσία της εκδήλωσης και την ανάδειξη του Παριανού αμπελώνα, ευχαριστώ πραγματικά όσους συμπαραστάθηκαν από την αρχή σ’ αυτήν την πρόκληση και ελπίζω ότι κάποια στιγμή και οι αρνητές θα κατανοήσουν την σπουδαιότητα της προοπτικής αυτής.


Στο http://simadiatouaigaiou.wordpress.com
υπάρχει ανεπτυγμένη όλη η προβληματική μου γύρω από τον Οινοτουρισμό στην Πάρο για όποιον ενδιαφέρεται για μια συζήτηση και δράση επί της ουσίας.




Τέλος για λόγους ηθικής τάξης, σε πληροφορώ ότι ο Γιώργος Κιούσης, δημοσιογράφος της Ελευθεροτυπίας δεν ήταν απ’αυτούς που φιλοξενήθηκαν στην Πάρο. Η καθημερινή στήλη της εφημερίδας Πρόσωπα αναφέρεται σε πρόσωπα της επικαιρότητας και δεν είχε καμία σχέση με τον Παριανό αμπελώνα.


Δεν δανείστηκα ούτε υπεξαίρεσα χώρο και δημοσιότητα από την Πάρο, τουναντίον με κάθε ευκαιρία προσπαθώ να την προβάλω όπως μπορώ, με τελευταία απόδειξη την εκτενέστατη παρουσίαση της Πάρου στο PASSPORT ΤΕΥΧΟΣ 31 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008(15 σελίδες), καθώς δυσκολεύτηκα πολύ να πείσω την εκδότριά του και φίλη μου, ότι υπάρχει και η άλλη Πάρος, αυτή που παρουσιάσθηκε σε πρόσφατο τεύχος του εξαιρετικού αυτού ταξιδιωτικού περιοδικού, αλλά και η δωρεά των 50 βιβλίων μου, για να προσφερθούν στους επισκέπτες του Συνεδρίου των Κρουαζιερόπλοιων.


Λυπάμαι επίσης που τόσων ετών προσπάθειες δικές μου και της συζύγου μου Μπήλιως Τσουκαλά για την προβολή της Πάρου- γιατί ήταν καθοριστική η συμβολή της και στη συνάντηση του Παριανού αμπελώνα – υποτιμούνται με τέτοια ευκολία από μιά μικρή μερίδα ανθρώπων του νησιού, στο όνομα μικροκομματικών ανταγωνισμών, που μόνο καλό δεν κάνουν στην Πάρο.


Ας είναι. Φιλάρα σε ευχαριστώ.