Μικρομεσαία Ζωή

Γ.Τσούκης, "Ο μικρός Κθούλου"

Τόλμα να πάρεις τον χρόνο που γουστάρεις

«Οκτώ ώρες δουλειά, μιάμιση ώρα να πας και να 'ρθεις στη δουλειά, οκτώ ώρες ύπνος, δυο ώρες για φαγητό, μια ώρα για καθαριότητα και φροντίδα του σώματος, μια ώρα για περπάτημα ή γυμναστική, μιάμιση ώρα για να δεις τηλεόραση και μια ώρα για διάφορες άλλες υποχρεώσεις, μας κάνουν σύνολο 24 ώρες.

Δηλαδή, ένας υγιής εργαζόμενος, χωρίς παιδιά, χωρίς άλλες υποχρεώσεις, είναι σχεδόν βέβαιο ότι μετά βίας θα βρει χρόνο για να διαβάσει ένα βιβλίο, ν' ακούσει προσεκτικά ένα δίσκο κλασικής μουσικής ή να ενημερωθεί απ' την εφημερίδα του.

Ολα αυτά συνήθως τα μεταθέτει στο Σαββατοκύριακο, μαζί με όποιας μορφής διασκέδαση, εκδρομή ή απόλαυση μιας συναυλίας ή ενός θεατρικού έργου (που κι αυτά δεν συνιστούν πάντα πνευματική απόλαυση).

Νάτη λοιπόν η ζωή ενός μικρομεσαίου αστού. Ενός θετικού, γενικά προσώπου, που δεν μπεκροπίνει, δεν χάνει τις ώρες του στα καφενεία και στις συζητήσεις, που δεν αναριωτιέται γιατί ο Μπέκετ, ο Σκαλκώτας, ο Σαίνμπεργκ και ο Ρίλκε έγραψαν αυτά που έγραψαν, που ποτέ του δεν θα διαβάσει Πλάτωνα, Αριστοτέλη ή Σαρτρ!

Αυτός ο πληροφορημένος άνθρωπος θα σταθεί με απορία μπρος στις κατασκευές των σημερινών εικαστικών σε κάποιο μουσείο ή γκαλερί, θα πάει πιθανώς σε μια παράσταση χοροθεάτρου, θα δει οπωσδήποτε μια ταινία το μήνα, αλλά δεν θα έχει ποτέ χρόνο και διάθεση να ζήσει ή να συζητήσει σε βάθος τις εντυπώσεις του.

Οταν με το πέρασμα του χρόνου θα αποκτήσει παιδιά, άρρωστους γονείς, βαρετή σχέση, περιττά κιλά, εξοχικό και τα σχετικά γκάτζετ, τότε είναι σίγουρο πως κάθε σκέψη για το ποιος είναι και τι κάνει πάει περίπατο κι ο φιλαράκος μας μεταλλάσσεται στον αδιάφορο μέτριο ανθρωπάκο, τον συμπαθή εκείνον δημοκράτη που είναι συμβιβασμένος με τη μετριότητα και την ανημπόρια του.

Ετσι αναπαράγεται η μελαγχολία που κυριαρχεί στις δυτικές κοινωνίες, ο προστατευτικός πέπλος του καρτεσιανικού καθωσπρεπισμού και η ηθική μέση άποψη. Οποιος έχει χρόνο για φλερτ, για έρωτα, για ποτό, για καφενεία, διάβασμα ή χάζεμα, για παρέα και κουβέντα, εκλαμβάνεται ως ιδιόρρυθμος ή ψώνιο. Η παραχώρηση χρόνου σε μη παραγωγικές (οικονομικά επωφελείς) δραστηριότητες ή προσπάθεια να ξεφύγει από την ιδιώτευση (από την ηλιθιότητα, όπως πιστεύει ο Θουκυδίδης, στην οποία ξεπέφτει ο άνθρωπος που αρνείται να είναι πολίτης και που οι Γάλλοι ονομάζουν idiot), θεωρείται ύποπτη. (...) Το σύνθημα σε πολυκατοικία του Παγκρατίου έλεγε: του οκταώρου οι πεσόντες ηδονίζονται με τσόντες. Το "πεσόντες" μας το δείχνει καλά. Δεν είναι οι άνθρωποι κατ' ανάγκην κακοί. Πεσόντες είναι οι περισσότεροι. Θύματα της αδυναμίας τους. Ισως και να μην άξιζαν καλύτερης ζωής. Τι να το κάνει ολόκληρο ελεύθερο οκτάωρο ο άδειος;

Εγώ κλαίω αυτόν που το θέλει και δεν το έχει. (...) Κάποιοι είναι ασυμβίβαστοι, τρελοί και ονειροπόλοι. Κάποιοι θέλουν και ζουν την κάθε μέρα ως θάμβος!

Οι πεσόντες μπορεί και να θέλουν να είναι πεσόντες. Γι' αυτό κι εγώ θα έγραφα στον τοίχο: "Τόλμα να πάρεις το χρόνο που γουστάρεις"!»

(Χάρης Βρόντος)
όλο το κείμενο εδώ